|
1.
Bijkomende stemkracht verkiezingen 2006
door
inwoners van vreemde afkomst, per gewest
Tabel: bijkomende
stemkracht per gewest
Wat is de maximale impact van inwoners van vreemde afkomst op de
gemeenteraadsverkiezingen 2006 per gewest? Hoeveel nieuwe Belgen
komen er bij, hoeveel vreemdelingen kunnen zich inschrijven? Samengevat
zijn er in België 10,2% bijkomende stemmen van vreemde afkomst
mogelijk in vergelijking met 2000. Als iedereen inschrijft zijn 15%
van alle uitgebrachte stemmen in België van vreemde afkomst. In
Vlaanderen is dat 5,7% bijkomende stemmen en 8,5% van alle
stemmen die van vreemde afkomst zijn. In Brussel kunnen nog 47,7%
bijkomende stemmen uitgebracht worden, waarvan 34,7% van
vreemdelingen die zich nog dienen in te schrijven.
In
de mate vreemdelingen zich niet inschrijven is dat een verlies van het
democratisch potentieel in vergelijking met de oude en nieuwe Belgen waarvoor de stemplicht
geld.
|
2006
Als iedereen inschrijft
Gewest
|
%
bijkomende stemmen van vreemde afkomst
|
%
stemmen van vreemde afkomst op totaal
|
|
Rijk
|
10,2%
|
15,0%
|
|
Vlaams
|
5,7%
|
8,5%
|
|
Brussels
|
47,7%
|
52,0%
|
|
Waals
|
11,1%
|
16,3%
|
Antwerpen:
16,8% bijkomende stemkracht waarvan 5,5% voor nieuwe Belgen en 11,3%
voor 'vreemdelingen'
Is het ‘democratisch
surplus’ al voldoende sterk om het 'democratisch deficit' van de laatste decennia te
compenseren in Antwerpen en andere steden met een grote aanwezigheid van
allochtonen? Zijn de bijkomende stemmen van nieuwe Belgen en vreemdelingen voldoende om de
gestage afbrokkeling van het democratisch recht op stemmen te
herstellen. Door de Belgwording van 840.000 vreemdelingen die de
Belgische nationaliteit verwierven tussen 1980 en 2005 en hun kinderen
herstelt de democratie zichzelf zodat het VB zal verdrinken in z’n Eigen
Volk. Dit proces is in Brussel in 2000 bezegeld en zal in Vlaanderen in
2006 beginnen en in 2012 voluit doorgezet worden. Dat is de
uitgangshypothese om na te gaan welke stemkracht in Antwerpen bijkomend
gegeven wordt aan nieuwe Belgen en aan vreemdelingen voorzover ze zich
inschrijven. Het besef van hun kracht en vooral van hun
verantwoordelijkheid voor de democratie kan een stimulans zijn om zich
ook effectief in te schrijven.
De ambtenaren van het Rijksregister
- verkiezingen die maandelijks de statistiek opmaken zijn niet ongerust. De inschrijvingen zullen pas goed op gang
komen de laatste twee maanden. Zij wijzen er op dat de inschrijvingen
van Europeanen enkel deze zijn die overblijven van degenen die in
2000 mee gestemd hebben: van de 88.000 in 2000 zijn er op 1/04/06 nog 75.218 over
om in 2006 hun stem uit te brengen. Eens ingeschreven, altijd
ingeschreven. Ook bij Europeanen zijn nog geen nieuwe inschrijvingen
vastgesteld, integendeel er zijn er 362 minder dan in november 2005.
Wat is de impact van de verhoogde stemkracht in 2006 op de positie
van het VB in de stad Antwerpen en omgekeerd, hoeveel stemmen moet
het VB winnen bij de ‘witte’ Belgen om z’n positie te handhaven of
te verhogen? In het basismodel
(exceltabel) voor Antwerpen kunnen verschillende parameters zelf ingesteld
worden (in de groene vakjes) waardoor men het resultaat onmiddellijk kan
aflezen (in de blauwe vakjes). Voor de
basisgegevens zie voetnoot (1)
1. 63%
van de 'vreemdelingen' is kiesgerechtigd in Antwerpen:
80,9% van de Europese vreemdelingen en 48,4% van de
niet-Europese. Europeanen beantwoorden meer aan de verblijfsvoorwaarde
van vijf jaar dan niet-Europeanen en zij hebben ook meer kinderen van
+18 jaar. Bij de niet-Europeanen schuilt dus nog een grote democratische
reserve die pas in 2012 tot volle tot ontplooiing zal komen.
2.
Bijkomende nieuwe Belgen verhogen de stemkracht met 5,5% sinds 2000.
Bij de Belgen in het algemeen is 80%
kiesgerechtigd. Hierin zijn de nieuwe Belgen begrepen waar het %
kiesgerechtigdheid lager ligt omdat er nog niet zoveel 18-jarigen zijn.
Dit percentage kan ook als parameter ingesteld worden. Als
uitgangswaarde wordt 70% voor de nieuwe Belgen genomen. Hierin is
ook de groei van de 18-jarigen begrepen van wie reeds nieuwe Belg was in
2000.
3.
Als alle vreemdelingen zich inschrijven wordt de stemkracht met 11,3%
verhoogd. Dat is evenwel niet waarschijnlijk, vandaar dat in het
model het % inschrijvingen van Europeanen en van niet-Europeanen kan
ingegeven worden zodat op de voet kan gevolgd worden hoeveel van de
bijkomende 'stemmogelijkheid' ook effectief aangewend wordt en wat
daarvan de impact is op de kiesuitslag. In totaal gaat het dus om 16,8%
méér stemmen die in vergelijking met 2000 kunnen uitgebracht worden.
4.
Maximaal verlies van 4,7% voor het VB als niemand van de bijkomende
stemmen voor hen kiest en het stemgedrag van wie in 2000 deelnam aan de
verkiezingen hetzelfde blijft. Dit is een extreme hypothese die
zowel de maximale inschrijving als de minimale stem voor het VB
veronderstelt. Het geeft evenwel aan wat de spankracht is van het
'democratische surplus' in vergelijking met 2000. In het model kunnen
evenwel alle parameters zelf aangepast worden. Wanneer als parameter
ingegeven wordt in de groene vakjes op de tabel dat alle nieuwe
stemmen op dezelfde wijze zouden
uitgebracht worden als de bevolking in 2000 blijft het VB op 33%. Alle
daartussen liggende opties kunnen in het schema uitgetest worden alsmede
een verhoging van het aantal VB-stemmen door de witte Belgen..
5. Bij de maximale
hypothese van 4,7% verlies voor het VB bijvoorbeeld dient de oude of witte
Belgen hun stemmen voor het VB met 6,3% te verhogen om op dezelfde
uitslag als 2000 uit te komen. Ook deze waarde kan als parameter
ingebracht zodat bij een gegeven kiesuitslag voor het VB kan nagegaan
worden hoeveel de Belgen van niet-vreemde afkomst méér op het VB
moeten stemmen om een eventueel verlies te compenseren of een grotere
stijging van hun % te krijgen.
6. Bij 30%
inschrijving van Europeanen en 60% van de niet Europeanen, waarbij
de Europeanen het stemgedrag van de bevolking in 2000 volgen en de
niet-Europeanen voor 100% niet op het VB stemmen, verliest het VB
bijvoorbeeld 2,3%
en komt op 30,7% uit in Antwerpen. Zij moeten dan, in
vergelijking met 2000 3,0% méér stemmen halen bij de witte
Belgen. Dit is een voorbeeld, maar elk ander scenario kan ingebracht
worden.
Zo’n vaart zal het allemaal niet lopen en iedereen kan nagaan wat
gewenst is of wat de harde werkelijkheid kan worden. Belangrijk evenwel
is dat de impact kan nagegaan worden van de deelname van vreemdelingen
en nieuwe Belgen aan de gemeenteraadsverkiezingen en dat zij dus in
Antwerpen een effectieve sleutel van 16,8% stemkracht in handen
hebben om politiek mee te spreken.
Jan Hertogen, socioloog
-------------------------------------------------------------------------------------
(1)
Volgende gegevens worden voor de berekening gebruikt:
- Het potentieel
van Europeanen en niet-Europeanen zoals het Rijksregister dit voor
elke stad berekend heeft
, dwz het maximum aantal stemmen dat de Belgen en de vreemdelingen kunnen uitbrengen.
- Het aantal inschrijvingen van Europeanen in 2006 voortgaande op hun inschrijving
voor de verkiezingen in 2000
- Het aantal vreemdelingen
in elke gemeente (NIS) en het aantal van vreemde afkomst zoals
berekend op basis van de nationaliteitsverwervingen tussen 1980 en 2005
De bevolkingscijfers zijn deze van 01/01/2001, dus einde 2000, met
inbegrip van de nationaliteitsveranderingen in 2000, en van 01/01/2005,
met ingebrip van de nationaliteitsveranderingen in 2005. Wat
bevolkingsevolutie betreft wordt geen extrapolatie gemaakt naar oktober
2006. De impact wordt dus eerder vanuit een voorzichtige en minimale
situatie berekend.
In gemeenten met een relatief grote vermindering van aantal vreemdelingen in
vergelijking met 2000 wordt in deze
benadering het aantal nieuwe Belgen na 2000 onderschat.
- Uitslagen
gemeenteraadsverkiezingen 2000 (VUB)
|