|
BuG 529 - Bericht uit het Gewisse - 19 mei 2023 BuG 529 on-line Print Tablet Smartphone (9p)
Ipv zelfgekozen eindeloopbaan, gedwongen
arbeid,
Het vijfde taboe: van werkkramp tot werkkamp. Het evenwicht tussen werkbaar werk en een werkbare loopbaan is met de systematische afbouw van de eindeloopbaanregeling in onevenwicht gekomen en heeft geleid tot een fundamentele politieke destabilisatie. De vraag naar het waarom wordt niet gesteld, en elk antwoord schiet vooralsnog tekort. Hiermee wordt het kader aangegeven voor een sociologische analyse van het vijfde taboe dat rechtstreeks verantwoordelijk is voor de reactie van de bevolking op de politiek en het falen van de huidige inspanningen om daaraan een oplossing te geven. Zonder diagnose kan de gegriefde en gekwetste bevolking niet tegemoetgekomen en geheeld worden. Dat delen van de bevolking, de arbeiders voorop zich hardnekkig naar extreem-rechts richten, heeft niet te maken met een partij die nog nooit politiek iets betekenisvol gedaan heeft, evenmin met een bevolking die ‘dom’ is maar wel met wat hen sinds een generatie door de neus geboord is, en daar willen wij het dus over hebben. 1. Brugpensioen en oudere niet werkzoekende 50+ op de schop na 2000 Door de afbouw sinds 2000 van de regeling waarbij oudere werklozen vnl 50+ niet meer werkzoekend mochten zijn en vooral door de afbouw van het financieel gunstiger brugpensioen is honderdduizenden arbeiders en werkenden in zware en andere beroepen hun perspectief op een werkbare en aan hun verwachtingen beantwoordende eindeloopbaan ontnomen. In 2001 werden nog 149.908 volledig werkloze niet-werkzoekende 50+ geteld, in 2010 nog 119.856 volledig bruggepensioneerden. Dit zijn niet alleen individueel werkenden maar het onderdeel van gezinnen van gemiddeld 2,4 personen. Tel daarbij de 200.000 loontrekkenden die vanaf 45 jaar hun perspectief werd ontnomen terwijl zij als volgende generatie mochten uitzien naar een eindeloopbaan zoals de arbeiders en werkenden voor hen. In 2000 werd, samen met de invoering van de euro een drastisch einde gemaakt aan deze regelingen die tot dan toe voor iedereen hadden opengestaan. Eindpunt is 31/12/2022 met welgeteld 218 werklozen in het systeem van oudere niet werkzoekende 50+ en 19.518 bruggepensioneerden/SWT. Het gelobby om volledig gedaan te maken met het brugpensioen/SWT en om de werkloosheidsuitkering na twee jaar te stoppen moet deze dramatische ontwikkeling bezegelen ook al gaat België politiek overstag, met alle schade van dien voor de ondernemingen en de bevolking.
2. Honderdduizenden vrouwen werd een eindeloopbaan ontzegd Maar de afbouw van het brugpensioen en de regeling 50+ is klein bier vergeleken met het grote drama waarvan de vrouwelijke werkenden het slachtoffer werden, wat mee de grote malaise veroorzaakt heeft waarin het gehele economische en politieke systeem nu is terecht gekomen. De instroom van vrouwen in de werkgelegenheid is vanaf de zestiger jaren, mede door de babyboomers en de pil opgebouwd en kreeg in 2009 haar consecratie doordat in dat jaar de pensioengerechtigde leeftijd van vrouwen, zoals voor de mannen, op 65 jaar werd gebracht. Op het ogenblik dat zij toegang kregen tot het brugpensioen werd voor hen, na een carrière waarin zij naast het werk de vele zorgtaken en mantelzorg hebben opgenomen het perspectief op brugpensioen vernietigd en werd de langzaam groeiende instroom in het brugpensioen bruusk afgebroken en afgebouwd. Dat de vrouwenbeweging dit heeft laten gebeuren zou hen nu tot voorvechtsters moeten maken van een heropbouw van het brugpensioen of gelijklopende maatregelen. Voortgaande op een lineaire stijging van de instroom gaat het in de periode 2010-2022 over minstens 50.000 vrouwen die het brugpensioen is ontzegd, en minstens 100.000 vrouwen die in het vooruitzicht van hun pensioen het perspectief op werkbaar werk en een gewenste en inhoudsvolle eindeloopbaan ontnomen zien. De feitelijke, financiële en vooral ook de mentaal/psychologische en maatschappelijke schade is nooit onder ogen genomen, werd niet aan de orde gesteld en kreeg, behoudens in de non-profitsectoren met hun regeling van 12, 24 en 36 extra verlofdagen in de eindeloopbaan, geen enkel alternatief. Er zou wel werk gemaakt worden van werkbaar werk en een aflijning en specifieke regeling voor zware beroepen, in feite doekjes tegen het bloeden die nooit enige omvang of impact gekend hebben.
3. Uit welke sectoren kwamen de werknemers wiens einde loopbaan de grond werd ingeboord Deze vaststellingen hebben maar zin als een beeld verkregen wordt van de sectoren en het statuut van wie het brugpensioen aan zich zag voorbijgaan. De RVA-statistiek, die vooralsnog door geen enkele wetenschapper of politicus onder ogen werd genomen en bestudeerd, is hierover helder. Het gaat in 60% van wie nog brugpensioen genoten heeft over werkenden in de secundaire sector, zeg maar arbeiders. Als de mannen apart genomen worden kwam tot 72% uit de secundaire sector. Bij de afbouw van het brugpensioen bleef hun aantal hoog. De eindeloopbaan van de arbeiders werd door de eliminatie van zowel de regeling 50 + als van het brugpensioen onthoofd.
Het detail van dit aandeel kan voor elke sector voor het volledige tijdsverloop van 2001 tot 2022, nagegaan en geanalyseerd worden. Het geeft een beeld van de impact op de honderdduizenden die brugpensioen is ontnomen. Hieronder de opdeling van de secundaire sector in vier sub-sectoren.
De metaalsector is goed voor bijna de helft van de mannelijke brugpensioenen, terwijl de vrouwen in het algemeen maar een fractie van het brugpensioen hebben kunnen opnemen. 4. Groei rechts extreem-rechts recht evenredig met afbouw brugpensioen en regeling 50+ Als het half miljoen arbeiders en andere werkende mannen en vrouwen die het brugpensioen en de regeling 50+ individueel ontnomen is met alle impact op hun gezin vanaf 2000, gezet wordt naast de groei van extreem-rechts en Vlaams Belang in het Vlaams gewest (en ook naast de PTB in Wallonië en Brussel, waar in dit kader niet verder wordt op ingegaan) dan kan men enkel vaststellen dat de groei van het Vlaams Belang samen gaat met deze niets ontziende afbraak van het brugpensioen en de regeling 50+. De evolutie brugpensioen/50+ geeft het spiegelbeeld van wie er niet meer van heeft van kunnen genieten de laatste 22 jaar. Deze groei van extreem rechts zet zich ook door in de huidige peilingen en wijst op een diepgeworteld ongenoegen en ontgoocheling van de werkende bevolking, meer speciaal van de arbeiders uit de industrie en bouw en de vrouwen in het algemeen.
Enkel partijen die uitdrukkelijk het herstel van het brugpensioen of van andere regelingen die een gelijkaardige eindeloopbaan kunnen waarborgen en in hun kiesprogramma opnemen, en in het verlengde daarvan de pensioengerechtigde leeftijd terugbrengen naar 65 jaar, zullen het Vlaams Belang afkalven. Dat Vooruit en PVDA samen 10,9% vooruitgang boeken gaat niet ten koste van het Vlaams Belang, ook al zeggen ze daarop te mikken. Integendeel, het Vlaams Belang gaat nog 6,1% vooruit. Ook al is migratie niet de eerste bekommernis van de Vlaming, wel z’n inkomen (dat hem ondermeer door de schrapping van het brugpensioen ontnomen is), toch wordt migratie als thema en grote problematiek door het Vlaams Belang vooruit geschoven, ook al heeft de bevolking, behoudens in enkele Brusselse buurten daar geen last van. Dat er 1 mia € naar opvang asiel zou gaan is een marginaal budget, wetende dat de helft van de asielvragers in het wachtregister geen euro kosten, gezien ze volledig op eigen houtje, zonder ondersteuning hun asielprocedure afwachten. Het ‘asiel fantasma’ opblazen en het als migratie voorstellen, zonder enige historische terugkoppeling naar de werkelijke evolutie en naar 1/3 van de Belgische bevolking die een migratieachtergrond heeft, zal makkelijker doorprikt worden dan dat de te niet gedane eindeloopbaanregelingen terug in ere hersteld worden. 5. De arbeidersgemeenten matchen het sterkst met een Vlaams Belang stem Wanneer nagegaan wordt in welke mate het % arbeiders en werkenden in andere statuten in een gemeente aanwezig zijn, en het % van stemmen op het Vlaams Belang daarnaast gelegd wordt kan langs de Pearsons correlatiecoëfficiënt berekend worden in welke mate een stem voor het Vlaams Belang samengaat met de aanwezigheid van arbeiders in de gemeenten. Van 0 tot 1 geeft een positieve correlatie, van 0 tot -1 een negatieve. De hoogte van de coëfficiënt kan bekeken worden als een % van samengaan/overeenkomst van beide factoren. Het geeft minstens een aanduiding van het samen voorkomen respectievelijk van het samengaan van deze twee factoren. Door dit te differentiëren voor arbeiders in de industrie, bouw en andere sectoren, en voor ambtenaren, bedienden en zelfstandigen per partij wordt een scherp beeld gegeven van de stemmensamenhang met het arbeidsstatuut.
De sterkste correlatie is terug te vinden tussen Vlaams Belang en het % arbeiders in een gemeente, nl 0,7616, ook voor Vooruit is dit een hoge coëfficiënt, 0,5166, voor de PVDA met 0,1167 een zeer laag samengaan. Er kan ook nagegaan in welke mate het % arbeiders in gemeenten vanaf 2001 een samenhang vertoont met de latere kiesuitslag voor het Vlaams Belang in 2019 nadat voor hen het brugpensioen en de regeling 50+ praktisch volledig was afgebouwd vanaf 2001. De samenhang die langs de Pearsons correlatie tot uiting komt is continu bijna 60% tussen arbeidersaanwezigheid en stemmen voor het Vlaams Belang in 2019.
Tot slot drie gemeentekaartjes die hetzelfde illustreren: een eerste kaartje met het % oudere niet-werkzoekende 50+ van 2001 en brugpensioen van 2010 samengeteld, het stempercentage voor het Vlaams Belang en vervolgens het % industriearbeiders en bouwvakkers in een gemeente. Men kan de kaartjes, op de ambtenarenregio in de Denderstreek na, bijna op elkaar leggen. Het is een andere manier om de 60% correlatie te illustreren.
Daarmee is ook zichtbaar dat het Vlaams Belang, nadat het de handdoek in de ring gegooid heeft in de steden haar kaarsje in de landelijke gemeenten het komende decennium zal zien uitgaan. 6. Nakomelingen van de migratie zullen democratie redden in de verkiezingen van 2029. Zaak is dat de politieke beleidsvoerders in 2000 voor de keuze stonden de systemen voor een zachte eindeloopbaan, met door de sociale zekerheid betaalde inkomens te behouden en daarmee het perspectief te openen op nieuwe, gestructureerde en volgens Canadees model aan de bijkomende behoeften beantwoordende immigratienoodzaak. Dit alles gekoppeld aan een verhoogde inzet op vorming, opleiding van de 2de en 3de generatie van de oudere migraties, met inbegrip van de inschakeling van moslima’s in respect voor de vrije keuze van aan veiligheid en zeden conforme kledij. Met de opkomst van het Vlaams Blok dat in 2004 een maximumscore van 24% behaalde is toen voor de gemakkelijkheidsoplossing gekozen om de eigen werknemers in het hart te raken en hen de volgende decennia in feite in de handen van rechts extreem-rechts te drijven, in plaats van in te zetten op nieuwe immigraties wanneer zich de noodzaak stelde en op de integratie van het bestaande potentieel. De asielmigratie is met gemiddeld 9% van de totale immigratie altijd marginaal geweest, en dat is ze vandaag niet minder ook al wordt ze als ‘probleem’ opgedrongen. België is meer dan andere Europese landen een migratieland met meer dan 4 mio inwoners met migratieachtergrond, die binnen één generatie meer dan de helft van de Belgische bevolking zullen uitmaken. Het zijn trouwens de nakomelingen van de migratie die in België, ook in het Vlaams gewest, de democratie zullen redden van een rechts perspectief, een evolutie die ook door de ondernemers onder ogen wordt gezien en gewenst wordt. De kinderen van de migratie zullen verkiezing na verkiezing meer en meer naar voor komen en het gehele volk, ook degenen die hen verafschuwen en racistisch bejegenen, op sleeptouw nemen naar de verdere uitbouw van welvaart, democratie en solidariteit. 7. Een fout herstellen door een grotere fout: de exclusie van de minder-vermogenden Het negeren van de historische migratie en het afwijzen van de toekomstige migratie in 2000 heeft de politieke partijen van het centrum er niet van weerhouden om meer en meer het Vlaams Belang discours over te nemen of te parafraseren. Het essentiële onderscheid tussen migratie en asiel wordt door hen en sommige media losgelaten, onderscheid dat toch essentieel is om een maatschappelijk draagvlak te behouden. Asiel is een tijdelijk en marginaal gegeven, ook al is het, uitvergroot, een bliksemafleider en vermeende stemmentrekker. Daarbij ook de pijlen richten, mede op racistische basis, op de kwetsbaren en de mindervermogenden is politiek ondermaats, en ethisch onverantwoord. Werkloosheid in de tijd beperken zoals sommige partijvoorzitters nu proclameren op Facebook is zich ervan verzekeren dat het brugpensioen en andere regelingen niet kunnen terugkeren. Zeker ook als zich links noemende partijen hierin het voortouw nemen. Het aan de bevolking ontnemen van regelingen die zij voor de eindeloopbaan koesterden omwille van de weigering nieuwe migraties te organiseren, en nu de oude migratie bashen en schofferen luidt niet alleen hun ondergang in maar dreigt tot een opstoot van extreem-rechts te leiden die echter zal afgeblokt worden door de politieke kracht en rijpheid van de nakomelingen van de oude migratie. De evolutie van een samenleving gaat altijd langs het doorbreken van taboes en het oplossen van tegenstellingen die een meerwaarde creëren voor de gehele bevolking. En in wezen is dat geruststellend want het verzekert de toekomst van de gewesten, het land én de ondernemingen. 8. Wat te doen? En wat nu? Eerst de analyse maken en zich niet laten bedelven onder de waterval aan meningen over de peilingen, die er in feite niet toe doen, weliswaar onder de voorwaarde dat het 5de taboe doorbroken wordt. Dat kan door de heropbouw van het brugpensioen en/of andere regelingen die vooral de arbeiders, de werkende bevolking in zware beroepen en elkeen die dit wenst in de gelegenheid stellen, met gebruik van de sociale zekerheid die door hen is opgebouwd, de eindeloopbaan te kiezen die het best overeenkomt met hun aspiraties. Het is de enige manier om kiezers (terug) los te weken van het Vlaams Belang. Als equivalent van de noodzaak aan voldoende arbeidsaanbod is migratie dan het aangewezen instrument om doelgericht en selectief tegemoet te komen aan de arbeidsbehoefte, en dit met uitsluiting van detachering, schijnzelfstandigheid en illegaal werk. Wie terug een eindeloopbaanperspectief wil met voldoende tijd voor de eigen keuzes en beleving zal de toekomende migratie omarmen. Gelijklopend moeten alle jongeren, zonder discriminatie of racisme, hun talenten kunnen ontwikkelen en ingeschakeld worden in de arbeidsmarkt door een fundamentele omslag in het denken van de CEO’s van de bedrijven. In de lijn van de afbouw van het brugpensioen en de niet werkzoekende 50+ dient tegen deze achtergrond ook het fundamentele ongenoegen over en afwijzing van de verlenging van de pensioenleeftijd begrepen te worden. Het is een paniekreactie, zelfs niet voorzien in de verkiezingsprogramma’s van 2019, om de druk op het arbeidspotentieel te verhogen, zogezegd omwille van de betaalbaarheid van de sociale bescherming en de vergrijzing en het op peil houden van de productiecapaciteit van de ondernemingen. Vooral ook om het niet over de voor de hand liggende migratie te hebben, uit schrik voor de verdere groei van het Vlaams Belang. Maar het is enkel als de hond ziet dat je bang bent, dat je gebeten wordt, en zulk een beleid komt als een boemerang in het eigen gezicht terug zoals de centrumpartijen tot hun schade en schande ondervinden. 9. De langdurige zieken, een zaak van arbeiders en vrouwen. Het equivalent en de afspiegeling van de afbouw van het brugpensioen en de niet werkzoekende 50+ is terug te vinden in de groei van de langdurig zieken, en de primaire arbeidsongeschiktheid (eerste jaar ziekte), waar zowel de arbeiders als de vrouwen zorgen voor een exponentiële groei met meer dan 25.000 bijkomende langdurig zieken per jaar, voortgaande op de laatste twee gekende jaren, meer dus dan de aangroei van het brugpensioen en oudere niet-werkzoekenden twee decennia geleden.
10. De inactiviteit, gevolg van de exclusiepolitiek en de afbouw van eindeloopbaanregelingen Ook de inactiviteit is het laatste decennium gestegen, te beginnen met de NEETS, dwz jongeren die niet werken, geen opleiding volgen en ook niet terug te vinden zijn in werkloosheid of het leefloon, en met een groeiend deel van de volwassenen. Inactieven zijn diegenen op arbeidsleeftijd (18-64 jaar) die niet werken en geen uitkeringen genieten. Bij ontstentenis van regelingen die hen toelaten een betaalde uitloop te krijgen van hun loopbaan en niet in de ziekteverzekering terecht te komen, trekken zij zich terug en bedanken voor wat ‘het systeem’, de maatschappij en vooral de politici hen niet meer gegund hebben. Ook hier kan herstel van het evenwicht werken en leven, ook in de eindeloopbaan, mensen activeren om (terug) aan de slag te gaan. Of is het de decadente bedoeling van het verrechtsend centrum om de definitieve genadeslag te geven aan de werklozen en leefloners en van hen inactieven te maken. Of zullen de verkiezingen van 2024 met het centrum, en ook met rechts extreem-rechts afrekenen? 11. Zonder het doorbreken van het vijfde taboe, geen hoop op het doorbreken van de vier andere En de vier taboes die op de schop moeten (meer activering, onaangepaste staatsstructuur, een competitieve economie waar een vangnet geen hangmat is en een andere organisatie van de welvaartstaat met vakbonden die als eersten voor activering en jobs, jobs, jobs moeten zijn) moeten afgemeten worden aan en gekaderd worden in het herstel van een eindeloopbaan voor de arbeiders en andere werkenden met een brug naar het pensioen. Ook met een doelgericht migratiebeleid en het doorbreken van de exclusie en het racisme tav van het huidig arbeidspotentieel met migratieachtergrond, dat de ontstane en komende arbeidsbehoefte kan opvangen. Politieke coalities op alle niveaus moeten zich daarvoor borg kunnen stellen. Met vriendelijke groeten, Jan
Hertogen, socioloog Wie geen berichten meer wenst te ontvangen kan dit langs een Re melden met opgave "Uitschrijven". Ingeval van alias het originele e-mailadres doorgeven. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
