BuG 442 – Bericht uit het Gewisse – 8 februari 2020

BuG 442 on-line             Print  Tablet  Smartphone (29p)

169.865 werknemers bijgekomen tussen 2014 en 2018
waarvan 6.737 bij lokaal bestuur en 163.128 anderen.

Dienstverlenende tewerkstelling bij loontrekkenden
blijft met 46,1% op niveau. Tewerkstellingsevolutie
2008-2018, gemeten op 31/12 voor alle 916 sectoren
 
"Samen met de groei van zelfstandigen komt dit neer op ge-
middeld 50.000 jobs per jaar, cijfer dat ook door Prof. André
Decoster (KUL) in Terzake van 06/02/2018 werd genoemd
om aan te geven dat het terugverdieneffect van de tax-shift
maar 1,5 mia € is tav een kost van 5 mia €. Hij zag een
belasting op vermogens(inkomsten) niet alleen mogelijk
maar ook noodzakelijk. Worden de professoren wakker?"

Zie tabel Werknemersevolutie 2008-2018 op 31/12, in
twee muisklikken 6 grafieken per sector en deelsector.
In dit bericht wordt info en commentaar gegeven
voor 46 hoofd- en deelsectoren langs 96 grafieken

Met de analyse van de verkiezingsuitslagen zijn een aantal reeds klaarstaande gegevensbestanden wat in de vergeethoek geraakt. De komende maanden maken we er werk van ondermeer rond volgende thema's:
 
1. Tewerkstellingsevolutie werknemers 2008-2018 voor alle NACE-2008 codes, apart te exploreren voor RSZ en RSZ-PPO en voor het totaal.
2. Tewerkstellingsevolutie Werknemers en Zelfstandigen 2012-2018
3. Tewerkstelling werknemers en zelfstandigen in 2018 volgens leeftijd en gewest.
4. Instroom en uitstroomleeftijd werknemers in alle sectoren, ondermeer evaluatie eindeloopbaan regeling Non-Profit de enige die er toe doet in 'werkbaar werk'.
5. Aantal arbeidsplaatsen, werknemers, VTE en gemiddeld aantal arbeidsplaatsen per werknemer, jobtime per werknemer, gemiddeld brutoloon en verschil mannen vrouwen per werknemer en VTE en dit voor alle 916 sectoren: uniek en nog nooit gepubliceerd materiaal.

Pro memorie: In BuG 439 on-line zijn er linken naar 415 gemeentekaartjes met de werkenden, loontrekkenden en zelfstandigen apart volgens sector en woonplaats, zie Gemeentekaarten werkenden naar sector en statuut. De aantallen werknemers in deze tabel liggen hoger dan in dit bericht omdat zij beperkt wrden tot de wrknemers op arbeidsleeftijd, 15-64 jaar, en in de gemeentekaartje betrfet het alle werknemers, ook de 65+ die nog bij de RSZ/RSZ-PPO staan ingeschreven.

1. Update van tewerkstelling 2008-2018 in alle sectoren

Maar eerst beginnen we dus met de update van aantal en evolutie van werknemers in alle sectoren. Zoals elk jaar wordt de Dienstverleniende tewerkstelling samengebracht, dwz de niet-voor-winst marktdiensten (Spoor en Post bv), samen met overheidstewerkstelling op alle niveaus, ondermeer de Lokale besturen in hun geheel en de Non-Profit tewerkstelling in Welzijn, Gezondheid en Cultuur, alles samen goed voor 46,1% van de loontrekkende tewerkstelling:

Het is vooral deze tewerkstelling die België over de crisis in 2008 heeft geholpen. Ze vormt de ruggengraat van de Belgische economie die zowel de koopkracht waarborgt als een antwoord biedt op de vermeende tegenstelling tussen (sterke) groei in jobs en het toch achterblijven van de tewerkstellingsgroei in een Europese context.

In de tabel worden ook een aantal geselecteerde sectoren samengebracht voor een vlugge exploratie. We hernemen ze in volgorde en opdeling zoals ze in de tabel terug te vinden zijn:

Het is onmogelijk om een volledige presentatie en doorlichting te geven van al dit materiaal. We stellen de data, met aantallen en %-ges, en de aanmaak van grafieken voor elke deelsector en geselecteerde sectoren, het detail van de Dienstverlenende sectoren inbegrepen, graag ter beschikking voor wie er kennis, inzicht, analyse en mobilisatie voor het werknemers- en het algemeen belang uit kan en wil halen, zie tabel Werknemersevolutie 2008-2018 op 31/12. Hierna volgen enkel sectoren en het grafisch beeld dat er op enkele seconden uit de tabel kan gepuurd.

2. Evolutie loontrekkende tewerkstelling 2008-2018 - Revue van de 6 grafieken, alle sectoren samen, die voor elke deelsector met twee klikken aan te maken zijn

Voor de laatste vier jaar betreft het 169.865
bijkomende werknemers, het enige échte cijfer.




Cumul van evolutie tewerkstelling na 2008




Voor elke deelsector wordt het % op het totaal gegeven.

3. De lokale besturen: alles bijeen ook op positieve evolutie

Technische noot: In 2017 is de RSZ-PPO toegevoegd aan de RSZ-administratie en verwerkingsmodaliteiten. Belangrijkste verschil was de toekenning van de NACE-code: tot 2016 gebeurde dit op basis van de individuele tewerkstellingsplaats, bv bibliotheekpersoneel of personeel in bejaardenhomes in de betreffende NACE-codes. Vanaf 2017 gebeurt de toekenning , zoals bij andere RSZ-ondernemingen, op basis van de administratieve tewerkstellingsplaats. Veel personeel van bejaardenhomes, bibliotheken, musea enz stonden administratief ingeschreven bij gemeentepersoneel en worden er nu onder ge(her)klasseerd, vandaar de aanduiding 2017-ori en 2010-ori in de tabel. Om de continuïteit van de tijdsreeksen te behouden hebben we de globale tewerkstellingsevolutie in de RSZ-PPO omgeslagen naar de laatst gekende personeelsverdeling in 2016.

In deficit in 2014 en 2017 nu opnieuw met positief saldo


De Lokale besturen zijn goed voor 9,5% van de loontrekkende
tewerkstelling. Dat aandeel verkleint doordat in de andere
sectoren een grotere groei gerealiseerd wordt.

Het is elk jaar interessant om zien welk de evolutie is van de lokale politie, toch een beleidsprioriteit, ook al maakte Jan Jambon zich als Minister van Binnenlandse zaken sterk om maar 1 op 5 gepensioneerde ambtenaren te vervangen.

Een ontluisterende evolutie na 2014, met een klein herstel,
en bij de federale politie is er na de serieuse dip van
2014 en 2015 een herneming in 2018.

4. Primaire sector (Landbouw en Delfstoffen)

Primaire sector


In 2009 heeft de landbouw bijgedragen om de impact van
de bankencrisis op te vangen. Na en stabilisering in 2011
 is er een gestadige groei geweest van de loontrekkende te-
werkstelling in de landbouwbedrijven, vooral in 2018.

5. Secundaire sector, sinds lang een beetje op positief

Merk de evolutie van enkele duizenden boven de 0-lijn, het
is daar niet dat de jobwinst gehaald is, maar zij hebben
wel de grootste tax-shift-for-profit binnengehaald

Enkele secundaire sectoren nader bekeken:

Tabakssector


Textiel


Autoassemblage

Bouwnijverheid

6. Tertiaire Sector, vertraging maar wezenlijke groei

Behoudens een vertraging tussen 2012 en 2013 is er een
aanzienlijke groei van 178.181 jobs in de tertiaire sector na 2008.

Enkele geselecteerde deelsectoren

Horeca


Grillige groei sinds 2013, mét een witte kassa.

Eetgelegenheden

Ook voor de eetgelegenheden, na een dip in 2017

Spoor



Bpost


De afbouw van Bpost is de laatste jaren gestabiliseerd

Personenvervoer op de weg (vooral openbaar vervoer)

Goederenvervoer op de weg


Pas vanaf 2014 stijgt het vrachtwagenvervoer alsmaar
sterker, hetgeen in het straatbeeld goed te zien is.

Banken


Forse(re) winsten dank zij continue tewerkstellingsafname?

Loontrekkend bij Vrije Beroepen

Private beveiliging

Uitzendsector

Arbeidsbemiddeling (Forem, Actiris, VDAB)


De tewerkstelling de officiële arbeidsbemiddeling volgt  de
volgt de vermindering van de werkloosheid na 2011,
na de forse uitbreiding ervan na de bankencrisis in 2009.
 

Reinging gebouwen - Dienstencheques

7. Quartaire sector:  trage groei, maar zeker, ondanks de afbouw overheidstewerkstelling

Altijd fors boven de 0-lijn, na max in 2008 en 2009


Na 2008, 127.747 bijkomende werknemers, alle met
stabiel en verzekerd werk,en zoals zal blijken, met een
meer dan gemiddeld inkomen (zie komende BuG's).

7.1. Overheidsbestuur

Openbaar bestuur



Openbar bestuur, alles niveaus inbegrepen, -4,9% op 10 jaar

Federale overheid


Federale overheid, afbouw door staatshervormingen

Gemeenschaps- en gewestoverheden


Provinciale overheden

Stabilisatie na afbouw tot 2016.

Defensie

Personeel Strafinrichtngen


In 2015 is er een serieuze sanering geweest of een collec-
tieve uittocht of pensionering, die door geen bijkomende aanwer-
ving os gecompenseerd, zo leren we uit de administratieve evolutie
van het personeelskader. Dat geen nieuw personeel kon aange-
trokken kan enkel begrepen worden door een exclusie van
kandidaten met migratieachtergrond en het afschrikken van nieuw
personeel doordatt er geen werk gemaakt wordt van een minimale
dienstverlening en het respect voor de mensenrechten alsmede
een mensaardig en op herintegratie gericht gevangenisbeleid.

Sociale Verzekeringen


De adepten van het basisloon denken dit in belangrijke
mate te kunnen financieren met de vermeende bespa-
ring op het personeel dat nu instaat voor betaling van
sociale zekerheidsgelden, 31.619 in aantal in 2018.
Bestaandeuitkeringen zullen minstens behouden wor-
den wanneer ze hoger zijn dan het basisloon en er zal
 alleszins personeel moeten zij om dat te berekenen.

7.2. Onderwijs

Onderwijs


Na een dip in 2011, 2012 en 2017 een instroom van +5000.
Heeft het regionale of vaktekort van leerkrachten eerder te ma-
ken met het ontbreken van een synchronisatie  tussen netten en schoolgemeenschappen, zodat niet alle anciënniteit kan over-
gedragen worden, ook al is ze binnen het onderwijs verworven.

7.3. Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening

Maar liefst 105.847 jobs zijn er de laatste tien jaar
bijgekomen in Welzijn en gezondheidszorg.

Jaarlijks gaat het nu gemiddeld om 10.000 bijkomende jobs.

Ziekenhuizen

Bejaardenhomes

Niet residentiële zorg


Een stabilisering na 2013 en 2014 - is dit de 'vermaatschappe-
lijking' van de zorg, dwz onbetaalde mantelzorg en vrijwil-
ligerswerk in plaats van kwalitatieve omkadering?

Beschutte en sociale tewerkstelling


Continue stijging in dit maatschappelijk belangrijk segment,
ondermeer omdat integratie in gewone tewerkstelling blijk-
baar onmogelijk is en door sociale partners niet gewenst?

7.4. Cultuur: Kunst, Amusement, Recreatie

In 2018 een laatste opstoot? Zien wat 2019 en 2020 geeft

Kunst en cultuur

Sport, recreatie, ontspanning


Sport en Recreatie

Verenigingen


Na een terugval in 2014 dobberen de verenigingen
van alle slag en soort rustig voort.

8. Non-Profit-tewerkstelling (Gezondheid, Welzijn Cultuur)

Voor wie er aan mocht twijfelen, meer dan 700.000 werknemers zijn terug te vinden in deze "grootste werkgever" in de economie en de productie van toegevoegde waarde in de samenleving. Een goed deel ervan is verbonden de de 'katholieke zuil' die met lede ogen haar 'voetvolk' ziet oriënteren naar extreem rechts. Zij zullen evenwel dit niet voetstoots laten gebeuren. In deze cijfers is onderwijs en het overheidsbestuur niét begrepen. De Non-Profit is op 10 jaar tijd gegroeid van 16,1% tot 18,1% van de loontrekkende tewerkstelling. Zij is de grote zorgversterker waarvan de expansie nog ettelijke decennia zal voortduren, zonder dat de commerciële sector dit kan overnemen of echt voet aan de grond krijgen.

9. 46,1% Dienstverlenende tewerkstelling

Slotoverweging: Zelfs met de bankencrisis is er weliswaar een beperkte maar toch een uitbreiding van de dienstverlenende Tewerkstelling gebeurd van 43,6% in 2008 naar 44,7% in 2009. Na een sterkere opgang tussen 2012 en 2015 is er tot 2017 een stabilisering geweest, maar in 2018 is er opnieuw een groei geweest met 29.146 jobs tot 46,1% van de loontrekkende tewerkstelling. Ook voor de toekomst zal het aandeel van de dienstverlende tewerkstelling de bevolking niet alleen zal behoeden voor verarming maar vooral ook een versterking van de economie door een stabiele tewerkstelling en een sterke verdediging  tegen komende of eventuele (systeem)crisissen.

Voor de tabel, zie Werknemersevolutie 2008-2018 op 31/12

Jan Hertogen, socioloog