BuG 441 – Bericht uit het Gewisse – 25 januari 2020

BuG 441 on-line             Print  Tablet,  Smartphone (6p)

"Hebben Vlaamse pendelaars een Brusselhaat ontwikkeld en
'n Marokkanen- en moslimhaat, in de zin van Fikry El Azzouzi in
DS 23/01/2020 en Othman El Hammouchi Knack 22/01/2020 en
zo mee het  draagvlak gecreëerd voor de opstoot van het Vlaams
Belang in de Westhoek, Denderstreek, Kempen, Haspengouw?"
  
Als gewesten onafhankelijk worden, wat verliest Vlaanderen
en wat wint Brussel aan belastinginkomsten op de lonen?

In Brussel stijgen de belastinginkomsten met 116,1% van
3,7% tot 7,7 mia € als gevolg van het innen door de Brus-
selse entiteit van de belastingen op lonen van wie er werkt
 De Vlaamse natie zal dan 8,2% van haar huidige Belastingen
(Staat/ Gemeente/Arrondiss.) verliezen en Wallonië 14,5%.
   
257.172 Brusselaars wonen en werken nu in Brussel,
maar ook 225.370 Vlamingen en 128.654 Walen. Ge-
 middeld verdient wie in het Vlaams gewest woont en
werkt 43.474 € per jaar bruto, een Vlaming die pendelt
naar Brussel 60.075 €. Juist door deze pendel kom het
Vlaamse gewest op de plaats 1 met 45.254 €, voor het
Brussel gewest is dat 44.160 € en Wallonië 41.688 €.

De volledige berekening in 16 tabellen, zie hieronder.

Update 25/01/2020 - 12h: Een lezer maakt volgende opmerking: "Bij een splitsing op basis van de gewestgrenzen betekent dat ook het vertrek van de Vlaamse administratie uit Brussel en het sluiten van alle federale administraties." Volgend antwoord hebben we hem toegestuurd: "29.367 werknemers zijn Federale ambtenaren 37.614 Gemeenschaps- en Gewestambtenaren. Ook Federale politie (14.559), algemene diensten en buitenlandse zaken (25.258) en de sociale zekerheidsdiensten (11.351) dienen hier bijgevoegd.  Als we er van uitgaan dat 45.000 van deze ambtenaren betrokken zijn in de Vlaamse pendel naar Brussel, dient m’n berekening met een vijfde verminderd. Wat bedrijven betreft, onderwijs enz, zal er een wisselwerking zijn waarbij ook een dynamiek naar Brussel op gang komt, gezien daar de materiële ruimten en personele kracht aanwezig kunnen zijn of er gehuisvest worden."

*   *
*

Bron: Speciaal opgevraagde listing VTE, Werknemers, Arbeidsplaatsen naar woon- en werkplaats, per NACE-code, brutolonen (4de kwartaal) en gewest op 31/12/2018: tabel RSZ werknemers 31/12/2018 alsmede het Overzicht Belastingen 2016.
 
Aanleiding: Een lezer stelde enkele dagen geleden de vraag: wat is de kostprijs voor Vlaanderen als bij het onafhankelijk worden van Vlaanderen de belastingen op inkomen in de staatkundige entiteit blijven waar men werkt.. De vraag om de gegevens bij de RSZ werd dezelfde dag nog beantwoord en op enkele uren konden we alle gegevens op een rijtje zetten om tot een, ook voor ons, verrassend inzicht te komen. Hieronder de weergave van de verschillende stappen in de berekening, die elkeen, wetenschapper, journalist, politicus en elkeen die minstens lager middelbaar onderwijs gevolgd heeft, kan zetten of overdoen.

1. Aantal werknemers naar woonplaats, tewerkstellingsplaats en gewest.

Er zijn 67.075 werknemers die in België werken maar in het buitenland wonen en 13.403 die niet lokaliseerbaar zijn. Met hen wordt in deze berekeningen geen rekening gehouden. Evenmin met de inwoners van België die in het buitenland werken. Voor 2016 werd hiervan een overzicht gegeven door het Steunpunt Werk - Pendel Gewest en Internationaal 2016

Het ging toen om 85.574 inwoners van België die in het buitenland werkten: (31.445 in Nederland, 40.748 in Luxemburg, 7.444 in Frankrijk en 5.937 in Duitsland). Vooral de 39.559 Walen die in Luxemburg werken zijn opvallend, het betreft 2,2% van hun bevolking op arbeidsleeftijd en ze tellen dus mee om de lage werkzaamheidsgraad omhoog te krikken. Maar gezien zij in het buitenland werken en geen impact hebben op een eventuele verschuiving van belastingsinkomsten tussen de gewesten tellen we hen hier niet mee. Wie dan wel?

De tabel dient gelezen van links naar rechts voor de werkplaats en van boven naar onder voor de woonplaats. In het Vlaams gewest wonen 2.389.943 Werknemers (totaal in rechter kolom). Hiervan werken er 213.253 in het Brussels gewest en 32.219 in het Waals gewest. Als gekeken wordt naar de Werkplaats dan zijn er 2.237.320 Belgen die in het Vlaams gewest werken, 2.132.354 wonen ook in Vlaams gewest, 50.105 wonen in het Brussels gewest en 54.861 wonen in het Waals gewest.

Een vergelijking kan gemaakt met de gewestelijke pendel in 2016:

2. Pendel-Uit, -In en -Saldo van gewesten naar/van andere gewesten

In drie tabellen gaan we na wat de Pendel-Uit, de Pendel-In en het Pendel-Saldo Uit en In is.

Op 31/12/2018 gingen dagelijks 225.370 inwoners van Vlaanderen werken in Brussel, vanuit Wallonië 128.654. In totaal werken dus dagelijks 354.024 inwoners van de andere gewesten in Brussel en halen er hun inkomen, zonder dat ze er belastingen betalen en, behoudens een snack 's middags zonder dat ze er hun geld uitgeven. Hoeveel zij er verdienen zullen we later nagaan. Van de 327.303 loontrekkende Brusselaars zijn er 243.796 die in het Brussels gewest zelf werken, 50.106 in het Vlaams en 20.026 in het Waals gewest.

Dezelfde aantallen komen hier terug maar met een andere plaatsing: In Wallonië komen er, naast de 951.917 Walen die in Wallonië werken en wonen, 32.219 Vlamingen werken en 20.026 Brusselaars. Brussel kent een inkomende pendel van 354.024 werknemers.

Om na te gaan welke de impact is/kan/zal zijn bij een onafhankelijk worden van Vlaanderen, wordt voortgegaan op het saldo van de werkpendel in en uit. Voor België is het totaalsaldo 0, of, in voorliggend geval, de samentelling van alle deelentitieiten.

Voor Brussel gaat het om 283.892 inkomend pendelsaldo, voor Vlaanderen 152.623 uitgaand-saldo en voor Wallonië 131.270 uitgaand-saldo.

3. Totaal Brutolonen 4de kwartaal 2018 naar wonen/werken gewest en omzetting op jaarbasis

Brutoloon is het verdiende loon dat, na aftrek van sociale zekerheidsbijdragen werknemer, als basis dient voor afhouding van de belastingen overeenkomstig de belastingschalen die door de werkgever doorgestort worden naar de belastingsdiensten. Wat overblijft is het netto-loon. Bij de belastingsaangifte wordt door de belastingsdiensten nagegaan of er moet terug- of bijbetaald worden. Hier worden dus de officiële bedragen verwerkt die per gewest aan de belastingen als 'brutoloon' worden doorgegeven voor het 4de kwartaal 2018 in 1.000€.

Voor de omzetting op jaarbasis gaan we voort op een eindejaarspremie/13de maand aan 2/3 van een volledige maand. Dit is een minimale berekening waarbij het 4de kwartaal gelijkgesteld wordt aan 27,5% van een jaarwedde. Door de bedragen door 0,275 te delen bekomen we de brutowedde op jaarbasis.

4. De Brutowedde per VTE naar wonen en werken per gewest

Voortgaand op de aangifteformulieren voor de RSZ (RSZ-PPO inbegrepen) van de loontrekkende tewerkstelling en uitbetaalde lonen komt volgend toch wel verhelderend overzicht tot stand over het gemiddelde brutoloon per VTE in de drie gewesten, onderscheiden naar woon- en werkplaats per gewest.

Voor de goede orde en de overzichtelijkheid hernemen we hier het overzicht werknemers voor woon/werk per gewest

Zoals recent nog in de aandacht gekomen is wordt in het Brussels gewest het meeste verdiend, maar niet door iedereen. De Brusselaars zelf hebben een brutoloon gelijk aan dit van een Vlaamse werknemer in Vlaanderen. Maar de Vlaming verdient 48% meer als hij in Brussel werkt, dwz 60.075€  tav 43.474 € in het Vlaams gewest. In het algemeen is het zo dat als men in een ander gewest werkt men gemiddeld meer verdient dan wat in het eigen gewest betaald wordt. In Wallonië is dat nog een goed stuk minder met 39.382€. Het loont voor een Waalse inwoner om in Brussel (54.144 €) en ook in Vlaanderen (49.472) te werken. Dat is in mindere mate ook het geval voor een Brusselaar in Wallonië, meer dan in Vlaanderen.

Deze cijfers laten voorzien dat de impact van een verschuiving van de belastingbetaling op lonen en wedden naar de nieuwe staatsentiteiten (na het onafhankelijk worden van Vlaanderen - Brussel niet bij het 'Vlaams' grondgebied gerekend) een grote impact zal hebben gezien de claim die Vlaanderen historisch gelegd heeft op de tewerkstelling in Brussel, vooral ten koste van de tewerkstelling én het inkomen van de Brusselaars.

5. Omzetting Werknemers in Voltijdse Eenheden (VTE)

Omdat niet elke werknemer aan de zelfde jobtime werkt en zij niet gelijk mogen geschakeld aan een voltijdse betrekking, gaan we voor de verdere berekeningen voort op de beschikbare data in de tabel en komen we tot volgend overzicht:

De VTE gedeeld door de Werknemersaantallen geeft de gemiddelde jobtime voor elk van de categorieën wonen en werken per gewest.

Tewerkstelling in de eigen regio gaat samen met een lagere jobtime in vergelijking met de inwoners die in een ander gewest werken. Als men er zich naar moet verplaatsen en als men meer verdient zal men er allicht ook langer werken. Maar verdient men wel meer?

Om de belastingen te berekenen verbonden aan het saldo van de Pendel in en uit in elk gewest dient het Pendel-Saldo omgezet in VTE.

6. Brutoloonmassa verbonden aan de VTE Pendel-Saldo

De brutoloonmassa per VTE is gekend, alsmede het aantal VTE Pendelsaldo naar wonen/werken in een gewest. Op deze basis kan de Bruto-loonmassa berekend worden en dit in Mia €.

De Bruto loonmassa die door inwoners van andere gewesten in Brussel verdiend wordt is 11,3 Mia €, waarvan 7,4 Mia € door Vlamingen, woonachtig in het Vlaams gewest en 4,9 Mia € door inwoners van Wallonië.

7. Aandeel belastingen in de Brutolonen van het Pendel-Saldo

Alle elementnen zijn nu aanwezig om het aandeel belastingen het Pendel-saldo  te berekenen. Op basis van welke aanslagoet? Hiervoor baseren we ons op de interessante Tool van neuvco waarbij we voortgaan op de gemiddelde Brutowedde voor België, nl 44.160, zoals uit de RSZ-gegevens blijkt. De tool geeft 38,6% als Belastings% naast 61,4% netto-loon. Elke andere ingifte is mogelijk in de opgemaakte simulatietabel met onmiddellijke herberekening van alle waarden en resultaten. Een eenvoudige vraag aan info@npdata.be  volstaat en de berekeningstabel wordt opgestuurd. Enkel een wijziging van het percentage in het groene vlak volstaat dan.

Wat betekenen deze bedragen nu in een macro-economisch perspectief en in de staatshuishouding van belastingen in de nieuwe constellatie?

8. Het Netto-belastbaar inkomen en de belastingen (2016)

Het laatst gekende overzicht vinden we terug in de jaarljks gepubliceerde gegevens over van het Netto-belastbaar inkomen en belastingen, de aangiftes, bedragen per aangifte, inwoner, mediaan-inkomen, percentielen enz. Het gaat dus over het  inkomen na de aftrekken overeenkomst de aangiftes van elke belastingsplichtige. Deze bedragen zijn beschikbaar voor alle gemeenten, en gewesten, bron: Overzicht Belastingen 2016

In de opeenvolgende kolommen wordt eerst het totaal Netto Belastbaar bedrag weergegeven, vervolgens worden de aangerekende belastingen, Staatsbestasting en Gemeente- en Arrondissementele belasting samengenomen, met vervolgens de gemiddelde belasting per inwoner en het % belastingen op het netto-belastbaar inkomen. Voor dit laatste hinkt Brussel duidelijk achterop, omdat hier ook de belastingsplichtigen met vervangingsinkomen meetellen.

De belastingen in Brussel op basis van de aangiftes 2016 bedragen 3,7 Mia€.

In de opeenvolgende kolommen komen de Netto belastbare bedragen per gewest in beeld, het totaal belastingen dat er op afgehouden wordt en vervolgens het bedrag aan belastingverschuiving als gevolg van de Vlaamse onafhankelijkheid en het autonoom worden van de Brusselse entiteit. Tenslotte %  van evolutie tav van de huidige belastingaanrekening per gewest.

Besluit: Door een verschuiving van de Belastingsinkomsten op de lonen naar Brussel zou er dus 4,0 Mia € bijkomen, en dus op 7,7 Mia € brengen, dus meer dan een verdubbeling, voorzover de afhouding van de belastingen op de lonen door de werkgever in evenwicht is met de effectieve aanslag. Een afwijking zal evenwel maar weinig impact hebben op deze drastische verhoging van de werkingsmiddelen van de nieuwe entiteit Brussel.

Maar minstens even belangrijk is dat de belastingsinkomsten van het Vlaams gewest (de nieuwe Vlaamse staat) met 2,4 mia of 8,2% zouden verminderen en die van Wallonië zelfs met 14,5%.

Alleszins een interessant perspectief voor Brussel, om meer dan ooit in te zetten op een verdere autonomisering, of minstens recuperatie van de goedverdienende jobs die nu door een massale en familiaal overgedragen pendel Brussel en de Brusselaars van een volledige deelname aan welvaart en welzijn beroofd.

Jan Hertogen, socioloog