BuG 424 – Bericht uit het Gewisse – 24 mei 2019
    
BuG 424 on-line      Print     Tablet, Smartphone (9p)

Voorschrift: Fact of Non-Fact? De Morgen titelt op 24/05/2019
"‘Dit is bizar’: Belgen in het buitenland kunnen niet stemmen
voor Europees parlement
". Maar op de Officiele lijst van
kiesgerechtigden voor het Europees parlement figureren
wel de ingeschreven Belgen in het buitenland, met hun stem-
wijze. Wij hebben ze in ieder geval op die basis meegeteld.


Wat Berlijn is voor Duitsland is Brussel voor België
en toch volledig afwezig in de 'Vlaamse' kiescampagne

Voor de Kamer zijn 1 op 4 en voor Europa bijna 1 op 2
Brusselaars met mogelijkheid tot stemmen niet verte-
genwoordigd: 27,0% potentieel stemplichtige Belgen
 en 43,6% potentieel stemplichtigen voor de EU-verkie-
zing maken geen gebruik van hun mogelijkheid om te
 stemmen door zich niet in te schrijven, Blanco of
Ongeldig te stemmen, of hun stem niet uit te brengen

Kan automatische inschrijving van Belgen in het buitenland
en  EU-ers in België alsmede effectief innen van boetes bij
niet-uitbrengen van z'n stem de democratie hier herstellen?

Overweging: Het is vooral de Brusselaar die niet stemgerechtigd is, Blanco/Ongeldig stemt, die z'n stem niet uitbrengt of die in het buitenland verblijft en zich niet inschrijft alsmede de EU-er die afziet van z'n stem door niet in te schrijven die allen samen in feite, per negativum het politieke toneel in Brussel bepalen. Samen met de niet-EU-ers vormen zij de meerderheid in Brussel, evenwel zonder politieke spreekbuis. Die stem moet dus gehoord en vertolkt worden door wie het algemeen belang uitdrukkelijk voorop stelten en die de politieke coalities zullen vormen in Brussel: de Groenen, de sociaal-democratie, de PVDA-PTB, als ze de kans niet laten liggen. En neem er anders misschien de linkse vleugel van de CD&V en CdH bij of Défi als 'linkse' liberalen. De politieke keuzes die  in Brussel gemaakt worden zullen misschien nu al en zeker op termijn ook politieke keuzes van Vlaanderen mee oriënteren en misschien zelfs bepalen.

1. De Niet-vertegenwoordigde Brusselaar

We hernemen hier de in vorig bericht gepubliceerde tabelletjes maar met de cijfers en % voor Brussel:

Aantal stemplichtigen en % vertegenwoordigd in Kamer - Brussel
    Aantal en %
1. Stemplichtige Belgen in België 588.203
2. Ingeschreven Belgen in Buitenland 14.239
3. Totaal stemplichtige Belgen 602.442
4. Niet-ingeschreven Belgen (Buitenland) 50.761
5. Blanco/Ongeldige stem 30.126
6. Niet-uitgebrachte stem 95.572
7. Niet vertegenwoordigde Belgen (4+5+6) 176.459
8. Potentieel Belgen (3+4) 653.203
9. % Niet-vertegenwoordigd in de uitslag 27,0%

27,0 % van de 653.203 Brusselaars, die als ze het allemaal willen op 26 mei kunnen gaan stemmen, zullen er van afzien, ze zeggen salut en de kost om de meest diverse redenen.

Aantal stemplichtigen en % vertegenwoordigd in Europa - Brussel
    Aantal en %
10. Stemplichtige Belgen 602.442
11. Ingeschreven EU-kiezers 18.849
12. Stemplichtig Europese verkiezing (10+11) 621.291
13. Niet ingeschreven Belgen (Buitenland) 50.761
14. Niet-ingeschreven EU-inwoners: 206.289
15. Blanco/Ongeldige stem 30.126
16. Niet-uitgebrachte stem 95.572
17. Niet-vertegenwoordigde Belgen + EU (13+14+15+16) 382.748
18. Potentieel Belgen en EU-kiezers (12+13+14) 878.341
19. % Niet-vertegenwoordigd in uitslag 43,6%

Slecht 8,7% van de in Brussel residerende EU-ers heeft zich ingeschreven voor de Europese verkiezingen. Waarom hen niet, zoals alle Belgen, eenvoudig inschrijven op de kieslijsten? Hetzelfde voor de Belgen in het Buitenland, met het internet als mogelijkheid om hun stem uit te brengen?

Door het afhaken van zoveel EU-onderdanen stijgt de niet-participatie van potentieel stemgerechtigden tot 43,6%. Als daar de niet-EU-vreemdelingen bijgeteld worden zijn meer dan de helft van de Brusselaars niet vertegenwoordigd in hun politieke exponenten. Brussel is, wat democratie betreft, een 'apartheidsstaat', te vergelijken met Zuid-Afrika in het verleden. Dat heb ik 40 jaar geleden op een ACW-meeting in Brussel met oa Chabert, in het midden gegooid. Het is nu nog altijd niet anders.

2. De Blanco/Ongeldige en Niet-uitgebrachte stem


Zoals beloofd in bericht BuG 422 volgt hier, in een 10-tal gemeentekaartjes, de analyse van de sociale context waarbinnen kan nagegaan in welke mate het Blanco/Ongeldig en het niet uitbrengen van een stem samen gaat met sociaal-economische factoren. Samen gaan kan wijzen op een verband, op een oorzaak-gevolg en op mede beïnvloedende factoren. Uiteraard worden langs deze kenmerken en kaartjes heel wat relevante sociaal/economische kenmerken duidelijk voor de 19 Brusselse gemeenten.

Langs deze interactieve gemeentekaartjes kan men visueel op zoek gaan voor de 19 gemeenten in Brussel. Op een gemeente klikken en de waarde verschijnt in een apart kadertje.

3. Te onderzoeken factoren: Blanco/Ongeldig/Niet-Uitgebracht, (de Afhankelijke variabelen)

Bron: Filip De Maesschalck, die zo vriendelijk was me zijn excel-bestanden door te sturen. Voor zijn verwerking zie het artikel in Sampol december 2018.
Jaar: Gemeenteraadsverkiezingen 2018

% Blanco en Ongeldig

% Niet-uitgebrachte stemmen
 

% Blanco/Ongeldig + Niet-uitgebrachte stemmen samen

4. 'Onafhankelijke variabelen' - Mogelijk beïnvloedende factoren

4.1. Migratieachtergrond.


Deze wordt hier in beeld gebracht langs het % van Vreemde Herkomst (bron: Integratiemonitor Vlaamse gemeenschap 2016) en het % niet-Europese migratieachtergrond (Bron: npdata-gegevens 2017).

% Vreemde Herkomst

De kaartjes van de Niet-uitgebrachte stem en deze van Vreemde herkomst kan men, op Ukkel na, praktisch op mekaar leggen in Brussel, Onze hypothese in BuG 422 was dat de (niet-Europese) vrouwen uit de migratie, grootmoeders, moeders en dochters hun vertrouwen misschien hebben verloren omdat zijn geen gelijke kansen en toegang krijgen tot onderwijs en tewerkstelling, gewoon omdat de kledingcode hen uitsluit, en de partijen hier een consensus over gesloten hebben, ook omdat ze door niet te gaan stemmen blijkbaar geen boete riskeren.

Enkel het voor vol nemen van elke inwoner, ongeacht afkomst, godsdienst of geslacht, zal deze vrouwen naar de stembus kunnen brengen, of effectieve boetes uitschrijven, tot meerdere eer en glorie van de democratie, of de twee samen? Zien of dit beeld verscherpt wanneer enkel de niet-Europese migratieachtergrond in beeld wordt gebracht.

% Niet-Europese migratieachtergrond

In Ukkel zijn het ondermeer Fransen die zorgen voor een hoog % Vreemde Herkomst van Europese oorsprong, en met het hoogste gemiddelde inkomen van alle Brusselse gemeenten (zie verder).
 
4.2. De leeftijd als relevante factor bij het niet- of ongeldig stemmen

% 85 plussers


% 75 plussers

% 65 plusser

De leeftijdsverdeling in de diverse gemeente blijft de komende decennia stabiel, dwz de gemeenten met de oudere bevolking blijven constant.

% 18-22 jarigen of de nieuwe stemmers in 2018:


 

 

 

 

 

 

 

 

Vooral in Sint-Joost-ten-Node en Anderlecht is er de grootste instroom gewest van jongeren die in 2018 voor het eerst konden gaan stemmen.

Uitstroom 50-64 jaar tav instroom 10-24 jaar

Vooral de zuidelijke Brusselse gemente zullen de komende 15 jaar een stijgnd deficiet hebben op de generatiewisseling. deze dynamiek zal allicht een grotere spreiding van de Brusselse bevolking naar deze gemeenten, zowel in wonen als werk, tot gevolg hebben

4.3. % Moslims per gemeente

Er wordt voortgegaan op de berekening van npdata, gegevens 2017. Merk de gelijklopendheid met de %-ges van Niet-uitgebrachte stemmen hierboven.

4.4. Het Netto-belastbaar inkomen per inwoner

De waarden per gemeente zijn het verschil in gemiddeld inkomen tav het hoogste in Ukkel, 20.115 €. Hoe lager het gemiddelde inkomen, hoe roder de gemeente, hoe groener, hoe hoger het inkomen.

4.5 % UVW-Werklozen en % Leefloners

% UVW-Werklozen

% Volledig Leefloon

Naschrift: Voor elke observator, kiezer en ook voor Rik Van Cauwelaert en Walter Zinzen in hun VRT-laatavondprogramma was het duidelijk: Brussel is volledig afwezig geweest in de 'Vlaamse' campagne, behoudens om Ecolo en de PS te viseren als de 'linksen' die het voor Vlaanderen slecht zullen maken. Daarmee laten ze het interessantste van deze verkiezingen links liggen: Brussel die in al haar dynamiek en sociaal-economische samenstelling ook de wegbereider (zal) zijn voor het politieke perspectief in het Vlaamse gewest. Zien of Abou Jah Jah met z'n be.one-partij 'incontournable' zal worden, zoals hij zelf vooropstelt, omdat zij in hoofdzaak mikken op Franstalige stemmen op een Vlaamse lijst zodat de N-VA misschien wel eens naast het net zal vissen, ook gezien De Wever met zijn uitlatingen over Air Francken, den bak vol en razzia's tav 'nationaliteiten in Antwerpen, het meer dan ooit verkorven heeft in de Franse gemeenschap. Niet vergeten dat het vooral Brusselaars geweest zijn die Antwerpse joden hebben opgevangen na de Antwerpse razzia's en zo hun overlevingskans met 50% verhoogd hebben.

Jan Hertogen
, socioloog