Het zou blijk geven van inzicht en moed moesten de spoorvakbonden (eindelijk) de hand reiken aan wie zij soms verfoeien: de jongere met migratieachtergrond die nogal eens rond vervoerbewijzen met hen in de clinch gaan.

Dat er agressie is op treinen geeft het onbehaaglijk gevoel alsof  criminelen, ingehuurd door het nationaalsocialisme onder leiding van de SS politieke gevangenen, joden,  Roma en Sinti mogen ineenslaan. Zo erg is het natuurlijk niet, en de vergelijking gaat niet op, behalve dat criminelen, straat- en treincriminaliteit altijd rechts ter beschikking staan of voor hen loopjongen spelen.

De 9 jongeren die in Vilvoorde op de locale trein stappen hadden niet als doel een treinbegeleider te agresseren, het is er wel van gekomen. De discussie komt soms te vlug, de sociale controle werkt omgekeerd zowel bij de jongeren als andere reizigers, en wat/wie kalmerend moet werken komt er niet toe of missen effect. Dat de jongeren opgespoord, in heroriëntatie of herstelbemiddeling en uitzicht gegeven worden.

Maar er is meer, en een blik op de leeftijdsverdeling van het spoorwegpersoneel maakt dat onmiddellijk duidelijk.

Er bestaat een structurele aversie bij de aanwervingsdiensten en misschien ook de vakbonden tegen de gekleurde medemens, tegen het aannemen van personeel met migratieachtergrond bij het spoor, zoals bij De Lijn tot voor een tiental jaar. Wie het jonge en nog mager in aantal zijnde nieuwe begeleidingspersoneel observeert kan daar niet langs kijken. Daarbij komt dat tussen 30 en 50 jaar er praktisch geen personeel in dienst is,  dus de generatie die mee de opbouw van de diverse samenleving hebben  meegemaakt zijn praktisch totaal afwezig en enkel wit. Enkel de 50-plussers, die bijna de helft van het NMBS-personeel uitmaken, zijn massaal aanwezig met niet altijd adequate antwoorden op de gewijzigde bevolkingssamenstelling, zonder hen dat kwalijk te nemen.

Wel hebben De Croo (de vader) en Dehaene boter op hun hoofd omdat zij als minister van verkeer eind de negentiger jaren politiek de ondergang van de spoorwegen hebben georganiseerd, tot de snelheidstreinen ze opnieuw in de lift gestoken hebben. Het desastreuze politieke en –personeelsbeleid weerspiegelt zich in de extreem a-typische leeftijdsopbouw tussen 30 en 50 jaar, naast de post de enige van de openbare diensten die zulk een beeld geeft. Binnen dit en 15 jaar moet minstens 50% van al het spoorwegpersoneel vervangen worden, en dit voor alle functies, onderhoud, machinisten, treinbegeleiding, management. Voor de leeftijdsverdeling 15-64 jaar in alle sectoren, zie BuG 173.

Maar meteen wordt ook duidelijk dat de spoorwegen (de post en andere publieke diestverlening) de komende decennia onafwendbaar het terrein worden waar de (ver)nieuw(d)e samenleving vorm zal krijgen en zichtbaar worden. En dit zal opgaan voor alle ‘uniform’beroepen, spoor, post, politie, gevangenisbewakers, brandweer enz. Méér dan in welke andere sector ook zullen het de Marokkaanse jongens zijn die hun natuurlijke dienstbaarheid, hun spontane charme en hun aangeboren talent voor bemiddeling uitdrukken en zichtbaar maken. Wie er anders over denkt of z’n vooroordeel laat prevaleren op deze toekomstschets zal door de geschiedenis ingehaald worden."

Naschrift: Groen en Ecolo zouden best een upgrade doen van hun voorstel van 'dubbelbanen' die in feite niet 'structureel' zijn maar afhangen van de individuele beslissing van een 55+ werknemer. 'Structureel' zou zijn om bv aan alle werknemers van 58 jaar die nog aan het werk zijn 12 extra dagen verlof te geven, op 60 jaar nog eens 12 dagen en op 62 nog eens 12dagen, dus 36 in totaal voor wie als 62 jarige nog werkt. En de vervanging gebeurt door jongeren: meer jongeren aan het werk door minder werken van ouderen. Op de studiedag van De Lege Portemonnees in Gent werd dit uit de doeken gedaan, ook dat het budgettair een nuloperatie is, dwz een maatregel die zichzelf volledig terugbetaalt. Als Groen en Ecolo iemand halftijds willen laten werken aan 75à 80% van hun wedde, dan kan men zonder problemen een werknemer van 62+ voltijds laten werken met 36 extra verlofdagen die 'collectief' betaald worden. Zulk een maatregel brengt dubbele RSZ, voor de jongere die de vervanging doet en de oudere die er voor betaald wordt, de belastingsinkomsten stijgen evenals de koopkracht, en geen dubbele uitgave aan werkloosheid, niet meer van de jongere én ook niet van de oudere die werkloos zou worden als hij niet meer werkt, dwz een terugverdieneffect van 80% voor de tewerkstelling van de jongere én het aan het werk houden van de oudere. Voor verdere info zie inleiding voor De Lege Portemonnees in BuG 173.

BuG 183  on-line                               Printversie (2p)
 

Jan Hertogen, socioloog.
www.npdata.be
0487 335 552