Brugpensioen

BuG 116 - Bericht uit het Gewisse 08-04-2009 Printversie (9p)

Impact generatiepact veel groter dan Luc Coene (NB) beseft.

Volledig Brugpensioen op 5 jaar gestegen met 5.753 of 5,3% maar
in % van de bevolking is er evenwel een DALING met 3,2% omdat de
lage geboortejaren 1941-45 (59-63jarigen van 2004) vervangen zijn,
meer vrouwen zijn gaan werken die nu op pensioenleeftijd komen
+verhoging pensioenleeftijd met meer instroom in het brugpensioen.
Stijging brugpensioen is dus niet het gevolg van verhoogde keuzes.
Bij de 50-58 jarigen daalt het brugpensioen met 28,1 % op 5 jaar,
bij mannen is deze daling -30,0% en bij de vrouwen -19,8%.
Bij vrouwen van 59 tot 64 jaar is er logisch een stijging met 77,4%
omdat er vóór 2006 geen bruggepensioneerden 62+ jaar waren
In % op de bevolking daalt mannelijk brugpensioen 9,1% op 5 jaar,
daling die in alle leeftijdscategoriën van 50 tot 64 jaar plaatsvindt,
bij vrouwen stijgt het met 27,8% met als totaal een daling van 3,2%.
Industrie goed voor 59,5% van alle Brugpensioenen, Non-Profit 5,6%
Berekend op huidige werknemers industrie is 12,4% met Brugpens.,
Bouw 4,4%, Distributie 1,2%, Banken 2,1%, Diensten aan ondern. 0,4%,
Non-Profitondernemingen met 1,6% van hun werknemers in 2008.

Voorliggende BuG was technisch gereed toen Luc Coene, vicegouverneur van de Nationale Bank, het nodig achtte in Trends van 2 april blijk te geven van z'n onvermogen om de impact van het Generatiepact te zien en de evolutie van het aantal Bruggepensioneerden op basis van de werkelijke evolutie te beoordelen. Luc Coene, zoals vele (politieke) beleidsmakers, zien de effecten van de reële inspanningen van de bevolking meestal kleiner dan ze zijn en de verdere maatregelen altijd groter, of het nu gaat om Brugpensioen of om de Publieke dienstverlening die met de meest aftandse argumenten weer onderuit moet gehaald worden tot meerdere eer en glorie van het private initiatief, de banken achterna.

Een eerste cruciale vraag over het Brugpensioen is wat de winst is bij een volledige afschaffing ervan, d.w.z met hoeveel stijgt de werkzaamheidsgraad in België als alle volledig Bruggepensioneerden terug aan het werk zouden gaan. Welnu, de maximale winst is 1,63% werkzaamheidgraad. Maar dan moeten wel in alle andere leeftijdsgroepen, bij de -30 jarigen bv geen verlies op de werkzaamheidgraad komen, en die ligt nu al heel precair. In het Trends artikel wekt Luc Coene de indruk dat met een 'honderdvoudig generatiepact' de 70% en zelfs de 75 % werkzaamheid in zicht komt. Dat is meer dan bedrog. Bij een volledige omzetting van brugpensioen in tewerkstelling en bij constante tewerkstelling van de rest van de werknemers zou de werkzaamheidgraad in België stijgen van 61,2% naar 62,8%. Zo is het en niet anders. Dat is de marge waarbinnen de demagogie van Luc Coene en vele anderen kan gedijen. Is hiermee gezegd dat men geen inspanning kan/moet doen om 'met z'n allen langer aan het werk te gaan'? Neen. Maar dan best werk maken van de werkomstandigheden zoals b.v.
1. Ancienniteitsverhoging mogelijk maken tot einde carrière.
2. Regeling voor alle werknemers van progressieve verhoging van bijkomend verlof met het ouder worden zoals nu al met groot succes, gedeeltelijk gerealiseeerd in de Non-Profitsectoren: 12 bijkomende verlofdagen op 45 jaar, 24 op 50 en 36 op 55 jaar. Verdere uitbouw van dit systeem tot 48 bijkomende verlofdag op 58 jaar en 72 op 60 jaar. Het huidige brugpensioen dient daarnaast als keuzemogelijkheid behouden. Budgettair is dit volledig betaalbaar afgemeten aan de kosten van huidige werkloosheid en de bijkomende opleg voor brugpensioen ingeval werknemers (toch blijven) met brugpensioen gaan of werkloos worden, wat nu het geval is.
3. Compensatie voor onregelmatige diensten ook als bijkomend verlof (met een bonus) mogelijk maken. Ingeval er een regeling bestaat voor 35% toeslag op onregelmatige prestaties, de toekenning van bijkomend verlof aan 50% mogelijk maken. In dit geval zou de toeslag niet uitbetaald worden maar men zou een verlofkrediet opbouwen aan 50% van deze onregelmatige uren.

De regelingen onder punt 2 en 3 zijn in feite regelingen van arbeidsduurvermindering mét gecontroleerde bijkomende aanwervingen die zowel het werk lichter maken bij ouder worden en bij onregelmatige diensten én een arbeidsherverdelend effect hebben én de druk op het brugpensiopen verminderen door een volwaardig alternatief aan te bieden waarbij het verder werken positief gesanctioneerd wordt mét inbegrip van het behoud van de biënale of andere ancienniteitsverhoging tot het einde van de effectieve carrière.

Maar het zal allicht niet Luc Coene zijn die om dit voorbeeld uit de Non-Profitsector als referentie te nemen, nadat hij in 1999, als kabinetchef van Verhofstadt in de Wetstraat nr 16 van LBC-NVK wel het technische dossier lastenvermindering en Sociale Maribel doorkreeg om het vervolgens met deze kennis gedurende jaren te blokkeren of op een zacht vuurtje te zetten. "De Nationale rekeningen hebben de lastenverminderingen als uitgaven beschouwd" zo jammert Coene, de terugverdieneffecten zijn dan ook geen 'inkomsten' zoals we hier al enkele jaren betogen. "Het tweede luik (het eerste waren de lastenverminderingen, nvdr), om de creatie van die jobs voluit mogelijk te maken kwam er echter niet" zo stelt Coene in Trends, alsof dat een noodwendige en geen politieke keuze was, ondermeer wat de uitbouw van de Sociale Maribel betreft onder Paars. De toekenning van een extra van 4.000 VTE voor de Non-Profit is maar een kleine compensatie voor wat men onder Paars niet gedaan heeft, en een absolute ondermaatse maatregel wat de huidige noden én tewerkstellingsbehoeften zijn. Zien of Coene als 'beleidsman' het nu wél begrepen heeft? Waarom krijgen kapiteins die verantwoordelijk zijn voor de averij telkens weer het roer in handen?

Evolutie volledig Brugpensioen 2004-2008 op het eerste gezicht

De stijging van het aantal bruggepensioneerden met 1.140 in 2008 deed de ogen fronsen. Nóg een lichte stijging en dat ondanks het generatiepact. De impact was volgens Luc Coene te klein om tussen duim en wijsvinger te houden. Hieronder een elementair overzicht dat meteen duidelijk maakt dat er heel wat meer aan de hand is en dat de exacte lezing van de evolutie cijfers brugpensioen heel wat anders toont dan de topman van de Nationale Bank en oud-kabinetschef wil doen geloven.

Volledig bruggepensioneerden 50-65 jaar naar leeftijd 2004-2008 (Cijfers RVA)
	2.004	2.005	2.006	2.007	2.008	Evolutie	Evol. %
50	385	392	95	57	35	-350	-90,9%
51	604	473	476	139	118	-486	-80,5%
52	1.011	884	730	603	390	-621	-61,4%
53	2.109	1.289	1.174	859	892	-1.217	-57,7%
54	2.630	2.364	1.728	1.317	1.222	-1.408	-53,5%
55	4.120	3.799	3.454	2.685	2.356	-1.764	-42,8%
56	6.326	5.511	5.404	4.781	4.726	-1.600	-25,3%
57	7.847	7.339	6.672	6.394	6.482	-1.365	-17,4%
58	12.618	12.321	11.805	11.600	10.840	-1.778	-14,1%
59	11.937	14.362	14.035	13.961	13.562	1.625	13,6%
60	13.528	13.073	15.637	15.423	15.295	1.767	13,1%
61	13.013	13.964	13.603	16.372	16.112	3.099	23,8%
62	11.711	13.214	14.214	13.860	16.638	4.927	42,1%
63	9.482	9.550	13.262	14.295	13.968	4.486	47,3%
64	10.871	9.229	9.527	10.674	11.398	527	4,8%
65	929	877	755	714	840	-89	-9,6%
Totaal	109.121	108.641	112.571	113.734	114.874	5.753	5,3%

Van 2007 tot 2008 stijgt het aantal volledig bruggepensioneerden van 113.734 tot 114.874 met 1.140 voor het 3de opeenvolgende jaar. Op vijf jaar tijd is het aantal voltijdse bruggepensioneerde gestegen met 5.753 of 5,3%. Oeps, generatiepact een maat voor niets!? Het tegendeel is echter waar voor wie de moeite wil doen om de evolutie per leeftijdsjaar onder ogen te nemen, en blijkbaar is die moeite Coene te veel. Want wat blijkt: tot en met de leeftijd van 58 jaar is er een daling van minstens 14,1% en tot 55 jaar zelfs van 42,8% en meer. Dwz dat er een maximale impact is van het generatiepact is de hoogst gevoelige leeftijdscategorieën. Het betekent ook dat deze werknemers in hun 'rechten' het sterkst geraakt werden. Dit is het totaal plaatje voor België dat uiteraard sterk varieert naar geslacht en gewest.

Als jaar per jaar nagegaan wordt welk de evolutie is krijgen we een directer beeld van de evolutie per leeftijdsjaar.

Volledig bruggepensioneerden 50-65 jaar naar leeftijd 2004-2008 - Evolutie per jaar
	2.004	2.005	2.006	2.007	2.008	Totaal	Minder	Meer
50		7	-297	-38	-22	-350	-350
51		-131	3	-337	-21	-486	-486
52		-127	-154	-127	-213	-621	-621
53		-820	-115	-315	33	-1.217	-1.217
54		-266	-636	-411	-95	-1.408	-1.408
55		-321	-345	-769	-329	-1.764	-1.764
56		-815	-107	-623	-55	-1.600	-1.600
57		-508	-667	-278	88	-1.365	-1.365
58		-297	-516	-205	-760	-1.778	-1.778
59		2.425	-327	-74	-399	1.625		1.625
60		-455	2.564	-214	-128	1.767		1.767
61		951	-361	2.769	-260	3.099		3.099
62		1.503	1.000	-354	2.778	4.927		4.927
63		68	3.712	1.033	-327	4.486		4.486
64		-1.642	298	1.147	724	527		527
65		-52	-122	-41	126	-89	-89
Totaal		-480	3.930	1.163	1.140	5.753	-10.678	16.431
%-evol		-0,4%	3,6%	1,1%	1,0%	5,3%	-9,8%	15,1%

In feite zijn er in 2008 in de leeftijdscategorieën tot 58 jaar 10.678 werknemers minder in volledig brugpensioen dan in 2004. Daartegenover staat dat vooral vanaf 61 jaar er een forse toename is met 16.431. In 2008 is die toename voor de 62 jarigen zelfs 2.778 in vergelijking met 2007. Het is allicht de vlucht vooruit om nog buiten het generatiepact te blijven, maar ook andere factoren spelen mee. De goede observator zal evenwel merken dat vanaf 2005 in de leeftijdsgroep 59 jarigen een sterke stijging is gebeurd die zich jaar op jaar heeft doorgezet in een hoger leeftijdsjaar en in 2010 zal uitgewerkt zijn. Ook de stijging in de leeftijdscategorie van 64 jarigen in 2008 is ook een 'nawerking' van de stijging van de 61-jarihgen in 2005. Behoudens deze atypische jaren is er voor alle andere leeftijdsjaren een gevoelige daling van het aantal bruggepensioneerden zowel in 2007 en 2008. Op basis van deze simpele en door iedereen op te vragen tabel is maar één conclusie mogelijk. Het generatiepact grijpt structureel in op het aantal bruggepensioneerden en heeft een zeer grote impact die ten zeerste door de werknemers wordt gevoeld. Wie wat anders wil doen geloven is blind, onkundig of heeft 'politieke' bedoelingen.

Het grafische beeld illustreert de gevoelige impact van het generatiepact tot en met 58 jaar en de beperkte daling van 2008 tav 2007 voor de andere leeftijdscategorieën. Maar de grafiek maakt ook al enigszins duidelijk dat er met het hogere aantal bruggepensioneerden na 59 jaar meer aan de hand is dan een hogere aantrek op zich. De 59 tot 63 van 2004 zijn de oorlogsgeboorten die de volgende 5 jaar vervangen zijn door leefijdsgroepen die hoger in aantal waren en waar dus uiteraard ook meer werknemers in bevonden en dus een hogere potentieel om in brugpensioen te gaan. Het is dus NIET zo dat er méér werknemers dan anders voor het brugpensioen kozen!

De oorlogsgeboorten werden de laatste vijf jaar vervangen door de naoorlog generaties

Zeggen dat het generatiepact geen impact gehad heeft en moet verhonderdvoudigd worden is een wel erg domme uitspraak als men niet ziet dat de zeer beperkte stijging uitsluitend voortkomt uit de hogere instroom van werknemers uit de eerste vijf jaar na de oorlog waar het geboortecijfer terug op het normale of hoger pijl kwam.

Op vijf jaar steeg de Belgische bevolking tussen 50 en 65 jaar met gemiddeld met 8,8%; maar in de leeftijdsklassen van 58 tot 63 jaar was dit 16,1% tot 39,5%. De impact van deze doorschuiving van forse aantallen in de hogere leeftijden is bijna uitgewerkt en zal, bij ongewijzigd beleid, automatisch leiden tot een drastische daling van het aantal Bruggepensioneerden. Omgekeerd is de quasi stabilisatie de laatste vijf jaar een mirakel te noemen dat eerder wijst op een grondige mentaliteitsverandering dan op de gedwongen en vooralsnog niet op volle toeren draaiend generatiepact. Zeggen, zoals Luc Coene doet, dat de bevolking er nog niets van begrepen heeft is dan ook niet alleen volledig onterecht maar ook kwetsend.

Bevolking 50-65 jaar naar leeftijd 2004-2008 België
	2.004	2.005	2.006	2.007	2.008	Evolutie	Evol. %
50	143.155	146.341	148.978	150.843	153.540	10.385	7,3%
51	142.245	142.763	145.929	148.660	150.556	8.311	5,8%
52	136.457	141.755	142.374	145.653	148.420	11.963	8,8%
53	137.171	136.020	141.215	141.968	145.249	8.078	5,9%
54	136.147	136.613	135.525	140.728	141.513	5.366	3,9%
55	137.539	135.461	135.968	134.950	140.206	2.667	1,9%
56	135.989	136.774	134.692	135.309	134.365	-1.624	-1,2%
57	135.991	135.162	135.991	134.021	134.719	-1.272	-0,9%
58	114.827	135.102	134.291	135.186	133.320	18.493	16,1%
59	114.076	113.987	134.131	133.339	134.365	20.289	17,8%
60	107.937	113.148	113.024	133.033	132.362	24.425	22,6%
61	94.562	106.913	112.198	112.049	131.912	37.350	39,5%
62	86.252	93.743	105.880	111.107	111.041	24.789	28,7%
63	96.002	85.395	92.772	104.865	110.041	14.039	14,6%
64	103.418	94.937	84.462	91.833	103.761	343	0,3%
65	104.671	102.156	93.787	83.476	90.748	-13.923	-13,3%
Tot. 50-65	1.926.439	1.956.270	1.991.217	2.037.020	2.096.118	169.679	8,8%
Tot. 15-64	6.818.862	6.851.494	6.906.263	6.976.743	7.046.685	227.823	3,3%

Wie zich de moeite getroost deze heel specifieke en atypische demografische evolutie voor ogen te halen ziet dat jaar op jaar de 'dip' bij de 62 jarigen in 2004 al volledig is doorgeschoven en dat binnen 2 jaar de impact van de oorlogsgeboorten in 2010 volledig zal weggewerkt zijn. Ze zal nog tijdelijk voor hogere brugpensioenaantallen zorgen in de twee hoogste leeftijdscategorieën.

De bevolking tussen 50 en 65 jaar is bijna dubbel zo sterk gestegen (+ 8,8%) als de stijging van het het aantal brugepensioneerden op 5 jaar (+5,3%), en bijna driemaal zo sterk als de bevolking in het algemeen (3,3%), en dat allemaal om de oorlogsgeboorten vervangen zijn. Om de reële impact van deze deze oorlogsgeboorten te neutraliseren en te zien wat de werkelijke evolutie van het aantal bruggepensioneerden geweest is kunnen de bruggepensioneerden berekend worden als een % van de bevolking binnen elk leeftijdsjaar.

% bruggepensioneerden op de bevolking per overeenstemmend leeftijdsjaar

Als gekeken wordt naar de evolutie van het aantal bruggepensioneerden in % op het overeenkomstige levensjaar dan is er de laatste drie jaar een lichte daling waar te nemen van 5,7% van de 50-65 jarigen tot 5,5% in 2008. Deze daling zet zich door tot en met de leeftijd van 61 jaar en het zijn enkel de 62 en 63 jarigen waarbij een stijging is waar te nemen als gevolg van de vervanging van de geboortes in 1942 en 1943, jaren waarin het aantal geboortes zich op een dieptepunt bevond.

% Volledig bruggepensioneerden 50-65 jaar naar leeftijd 2004-2008 in % bevolking
	2.004	2.005	2.006	2.007	2.008	Evolutie	Evol. %
50	0,3%	0,3%	0,1%	0,0%	0,0%	-0,2%	-91,5%
51	0,4%	0,3%	0,3%	0,1%	0,1%	-0,3%	-81,5%
52	0,7%	0,6%	0,5%	0,4%	0,3%	-0,5%	-64,5%
53	1,5%	0,9%	0,8%	0,6%	0,6%	-0,9%	-60,1%
54	1,9%	1,7%	1,3%	0,9%	0,9%	-1,1%	-55,3%
55	3,0%	2,8%	2,5%	2,0%	1,7%	-1,3%	-43,9%
56	4,7%	4,0%	4,0%	3,5%	3,5%	-1,1%	-24,4%
57	5,8%	5,4%	4,9%	4,8%	4,8%	-1,0%	-16,6%
58	11,0%	9,1%	8,8%	8,6%	8,1%	-2,9%	-26,0%
59	10,5%	12,6%	10,5%	10,5%	10,1%	-0,4%	-3,5%
60	12,5%	11,6%	13,8%	11,6%	11,6%	-1,0%	-7,8%
61	13,8%	13,1%	12,1%	14,6%	12,2%	-1,5%	-11,2%
62	13,6%	14,1%	13,4%	12,5%	15,0%	1,4%	10,4%
63	9,9%	11,2%	14,3%	13,6%	12,7%	2,8%	28,5%
64	10,5%	9,7%	11,3%	11,6%	11,0%	0,5%	4,5%
65	0,9%	0,9%	0,8%	0,9%	0,9%	0,0%	4,3%
Op 50-65 jr	5,7%	5,6%	5,7%	5,6%	5,5%	-0,2%	-3,2%
Op 15-64 jr	1,60%	1,59%	1,63%	1,63%	1,63%	0,03%	1,87%

Gemiddeld vertegenwoordigen de volledige bruggepensioneerden 5,5% van de bevolking in België tussen 50 en 65 jaar. Vanaf 59 jaar is dit meer dan 10,1% met als hoogste peil de 62 jarigen waar zij 15,0% van vertegenwoordigen.

Als evenwel het aantal bruggepensioneerden wordt uitgezet tegenover de 'actieve bevolking', nl de 15-64 jarigen dan wordt het aantal bruggepensioneerden uitgedrukt in het 'verlies aan werkzaamheid'. De werkzaamheid is het aantal werknemers gedeeld door het aantal 15-64 jarigen in een bevolking. 1,63% van de 15-64 jarigen is met volledig brugpensioen in 2008. Als alle bruggepensioneerden aan het werk zouden zijn (gebleven) zou de werkzaamheid in België maar met 1,63% gestegen zijn, in de veronderstelling dat alle andere tewerkstelling intact zou (gebleven) zijn. Alle aandacht richten op het brugpensioen, generatiepact en verhoogde tewerkstelling van de oudere bevolking als het wondermiddel om de werkzaamheidgraad te verhogen is een heel smalle basis en in feite volksverlakkerij. Spreken van een generatiepact x 100 om maximaal de werkzaamheid met 0,8% te verhogen, gesteld dat men het brugpensioen zou kunnen halveren, is de mensen wat wijsmaken. Het zijn andere maatregelen, ondermeer de tewerkstellingverhoging van de niet-actieven, de nog niet werkenden en de jongeren met hun hoge jeugdwerkloosheid, die de grote volumes in de stijging van de werkzaamheidgraad moeten aanbrengen. En uiteraard de maatregelen om de werkenden aan het werk te houden, zie infra in de inleiding

1. Anciënniteitverhoging mogelijk maken tot einde carrière.
2. Regeling voor alle werknemers van progressieve verhoging van bijkomend verlof met het ouder worden
3. Compensatie voor onregelmatige diensten als bijkomend verlof (met een bonus) mogelijk maken

Evolutie van aantallen en van % op de bevolking

In een speciale grafiek wordt het verschil van evolutie van aantal bruggepensioneerden in % op het aantal en anderzijds in een % op de relatieve aanwezigheid in de bevolking per leeftijdsjaar duidelijk. In de evolutie van aantallen is er een daling tot en met 58 jaar, in de evolutie van % op de leeftijdsgroep is er een daling op vijf jaar tijd van het aantal bruggepensioneerden tot en met 61 jaar.:

Het volume tussen de donker en lichte blauwe lijn geeft een beeld van de impact van de oorlogsgeboorten. Opvallend is ook dat de evolutie van aantal en % op de bevolking tot 56 jaar volledig gelijklopend is omdat de babyboom pas geleidelijk na de oorlog is op gang gekomen en dus ook pas binnen enkele jaren een genormaliseerde situatie weergeven. Daar geen rekening mee houden of het zelfs niet (willen) zien is onbeleid waar sommigen patent op hebben.

Maar het zijn vooral de vrouwen die het gedaan hebben

In een volgende BuG maken we de analyse ten gronde naar geslacht, gewest en sector. We hebben ons voorgenomen de BuG's niet meer zo lang te maken (alhoewel dat ook nu niet zal lukken). En Luc Coene geeft ons wat tijd omdat pas "in het midden of einde van volgend jaar" nieuwe structurele maatregelen dienen genomen.

Evolutie Brugpensioen + en - 58 jarigen 2004-2008 naar geslacht in aantallen
	2.004	2.005	2.006	2.007	2.008	Evolutie	Evol. %
Mannen
50-58	30.761	28.003	25.636	22.787	21.533	-9.228	-30,0%
59-64	60.822	62.321	65.188	68.041	69.258	8.436	13,9%
Totaal	91.583	90.324	90.824	90.828	90.791	-792	-0,9%
Vrouwen
50-58	6.889	6.369	5.902	5.648	5.528	-1.361	-19,8%
59-64	10.458	11.709	15.845	17.258	18.555	8.097	77,4%
Totaal	17.347	18.078	21.747	22.906	24.083	6.736	38,8%
Totaal
50-58	37.650	34.372	31.538	28.435	27.061	-10.589	-28,1%
59-64	71.280	74.030	81.033	85.299	87.813	16.533	23,2%
Totaal	108.930	108.402	112.571	113.734	114.874	5.944	5,5%

De leeftijdsgroepen 59-63 jaar hebben de laatste vijf jaar de oorlogsgeboorten 1941-1945 vervangen. De effectieve evolutie (-28,1%) voor 58 jarigen jongeren komt hier duiudelijk in beeld, -30,0% voor de mannen, zelfs -19,8% voor de vrouwen die toch in grotere aantal in de werkgelegenheid zijn ingestroomd. Het doorschuiven van de vrouwen op de werkzaamheidladder en de verhoging van hun pensioenleeftijd brengt hen evenwel in groter getale naar (brug)pensioen vanaf 59 jaar en dat blijkt ook uit de cijfers. Door de structureel lagere instroom bij de -58 jarigen, het uitdeinen van de impact van de oorlogsgeboorten en de nivellering van de vrouwelijke instroom, zal er de komende jaren een 'automatische'/structurele daling komen, die

In het grafische beeld zijn de mannen de beste leerlingen van de klas

Als de evolutie-percentages naar aantal worden uitgezet, zonder correctie van de bevolkingsaantallen is het vooral de vrouwelijke evolutie met een grote stijging na 58 jaar die opvalt en dit om een dubbele reden: het alsmaar meer vrouwen die op de arbeidsmarkt gekomen zijn en doorstromen naar brugpensioen en pensioen. Maar ook de verhoging van de pensioenleeftijd creëert een grotere spankracht voor vrouwen om langs het brugpensioen de overgang naar het pensioen te maken, dit in tegenstelling tot de mannen waarbij de piek op 62 jaar valt, tegenover 60 jaar bij de vrouwen (telkens stijging met 40%).

Maar ook hier dient de correctie te gebeuren van de oorlogsgeboorten met de berekening van de evolutie als % op het overeenkomstige leeftijdsjaar.

De stijging van de doorstroming van meer vrouwen en op latere leeftijd naar het pensioen reduceert de stijging bij de vrouwen tot 20% op 59 jaar. Bij de mannen is er op geen enkel leeftijdsjaar nog sprake van stijging van het aantal bruggepensioneerden de laatste vijf jaar. Tussen 57 en 61 jaar is er een daling van rond de 20%, op 55 jaar van 40% en voor 53 jaar van meer dan 60%. En volgens Luc Coene zou dit maar een impact zijn die tussen duim en wijsvinger kan gemeten worden. Het probleem bij Coene is dat hij geen meetinstrumenten heeft en hij met de vinger in de lucht zoekt van waar de wind komt. Het alsof hij aan snelheidsmeting doet op zicht zonder meetapparatuur. Met bovenstaande tabellen komt hij al een goed stuk ver om op reële basis een oordeel te vellen en z'n te kortzichtige en verkeerde uitspraken te herzien.

De evolutie van het volledig brugpensioen volgens sector

De kers op de taart is natuurlijk de evolutie volgens al deze parameters per sector. Maar ook slechts een voorproefje met het aantal volledig bruggepensioneerden per NACE-sector ref2, dwz de nieuwe NACE-indeling zoals van toepassing vanaf 1 augustus 2008. De categorieën van de RVA werden manueel en naar goed vermogen ingepast in de nieuwe NACE-omschrijving en dit met terugwerkende kracht tot 2004 zodat een uniek overzicht tot stand komt.

Evolutie volledig brugpensioen per sector (NACE ref2 2008)tussen 2004 en 2008 in België
	2004	2005	2006	2007	2008	Evolutie	% evol
A - Landbouw, bosbouw en visserij	216	223	238	236	248	32	14,8%
B - Winning van delfstoffen	157	148	133	124	103	-54	34,4%
C - Industrie	70.114	68.867	69.376	68.666	68.341	-1.773	-2,5%
D - E- Elektriciteit, gas, stoom, water …	986	914	905	872	786	-200	20,3%
F - Bouwnijverheid	8.955	8.808	9.144	9.207	9.307	352	3,9%
G - Groot- en detailhandel, auto's …	5.098	4.976	5.224	5.429	5.755	657	12,9%
H - Vervoer en opslag	2.757	2.712	2.751	2.829	2.795	38	1,4%
I - Verschaffen van accomm./maaltijden	499	533	593	614	640	141	28,3%
K - Financiële activiteiten en verzekeringen	2.617	2.596	2.809	2.843	2.818	201	7,7%
J L M N Diensten aan ondernemingen	1.966	1.990	2.192	2.243	2.263	297	15,1%
O - Openb. bestuur en defensie; verpl. SV	1.031	978	973	943	911	-120	11,6%
P - Onderwijs	307	329	403	417	436	129	42,0%
Q – Mensel. gezondh. en Maatsch. Dienst.	5.089	5.455	6.395	6.817	6.696	1.607	31,6%
R S T Z Overige diensten	7.152	7.650	8.646	9.468	10.267	3.115	43,6%
Onbepaald	2.177	2.462	2.789	3.026	3.508	1.331	61,1%
Totaal	109.121	108.641	112.571	113.734	114.874	5.753	5,3%

De Industrie komt hier als beste leerling van de klas uit ook al vertegenwoordigen zij 59,5% van alle brugpensioenen in 2008. Het generatiepact is dan ook vooral op hen gericht, ten koste, ten nadele, (op de kap van) alle andere sectoren die tot nu toe veel minder hebben kunnen genieten van het brugpensioen en pas nu, zoals de vrouwen op pensioengerechtigde leeftijd komen. Het eerste generatiepact heeft hen al de das omgedaan.

Tewerkstelling en Volledig brugpensioen per sector (NACE 2008) 2008 in aantal en % in België
	Werkn.	Brugp.	%Wrkn.	%Brugp.	%BP/wkn
A - Landbouw, bosbouw en visserij	18.124	248	0,5%	0,2%	1,4%
B - Winning van delfstoffen	2.791	103	0,1%	0,1%	3,7%
C - Industrie	553.309	68.341	16,1%	59,5%	12,4%
D - E- Elektriciteit, gas, stoom, water …	31.161	786	0,9%	0,7%	2,5%
F - Bouwnijverheid	212.983	9.307	6,2%	8,1%	4,4%
G - Groot- en detailhandel, auto's …	485.630	5.755	14,1%	5,0%	1,2%
H - Vervoer en opslag	230.522	2.795	6,7%	2,4%	1,2%
I - Verschaffen van accommodatie/maaltijden	120.885	640	3,5%	0,6%	0,5%
K - Financiële activiteiten en verzekeringen	134.514	2.818	3,9%	2,5%	2,1%
J L M N Diensten aan ondernemingen	532.167	2.263	15,5%	2,0%	0,4%
O - Openb. best. en defensie; verplichte SV	218.624	911	6,3%	0,8%	0,4%
P - Onderwijs	371.909	436	10,8%	0,4%	0,1%
Q - Menselijke gezondh. en Maatsch. Dienst.	417.133	6.696	12,1%	5,8%	1,6%
R S T Z Overige diensten	114.623	10.267	3,3%	8,9%	9,0%
Onbepaald		3.508	0,0%	3,1%
Totaal	3.444.375	114.874	100,0%	100,0%	3,3%

De RSZ-tewerkstelling Gezondheids- en Welzijnszorg is 12,1% (RSZ-PPO is hier niet meegerekend), hun aandeel in het Brugpensioen is 'maar' 5,8%, nog niet eens de helft van hun aandeel in de tewerkstelling en de werknemers zullen pas in het komende decennium aanschuiven voor het Brugpensioen dat ook steeds verder wegschuift, zoals ook voor vele andere sectoren een onrechtvaardige geschiedenis.

Het is niet de bedoeling om deze sleuteltabel verder te bespreken. Het is een unieke verzameling van gegevens die standaard moet zijn voor elke bespreking van generatiepact of loopbaanonderbreking. Berekend op het aantal werknemers tewerkgesteld in de Industrie in 2008 (volgens de nieuwe NACE-code 2008) is 12,4% van de industrie met volledige loopbaanonderbreking, in de Non-Profitsectoren is dat maar 1,6%, in de bouw 4,4% in de distributie 1,2% en in de Horeca 0,5%. Dat heeft natuurlijk veel met de leeftijdsstructuur van elke sector te maken, maar dat is een ander verhaal waar we nog op terugkomen. In de publieke diensten en onderwijs zijn andere systemen van eindeloopbaan van toepassing waar we hier niet verder op ingaan. De enkelen die hier figureren zij als dusdanig in de RVA-statistiek opgenomen onder Brugpensioen.

Om dat de Industrie de grootse hap doet in het Brugpensioen (en dus ook het sterkst geviseerd wordt, geven we het detail voor een aantal sectoren zoals in de RVA-statistiek gestipuleerd:

Volledige loopbaanonderbreking met detail industriële sectoren 2004- 2008 in België
	2004	2005	2006	2007	2008	Evolutie	% evol
Machinebouw	26.565	26.798	27.123	26.916	27.313	748	2,8%
Chemische industrie/synthetische vezels	7.851	7.815	7.942	8.045	7.921	70	0,9%
Vervaardiging van producten uit metaal	7.459	6.876	6.585	6.192	5.866	-1.593	21,4%
Voedingsmiddel/Drankbereiding	4.319	4.383	4.549	4.750	4.732	413	9,6%
Winning, (voor)bewerking van ertsen/metaal	5.980	5.394	5.065	4.832	4.539	-1.441	24,1%
Textielnijverheid	3.858	3.851	4.083	4.026	4.046	188	4,9%
Glasindustrie	1.717	1.748	1.801	1.796	1.718	1	0,1%
Bureaumachines/Informatie/Elektronica	1.744	1.718	1.713	1.735	1.685	-59	-3,4%
Automobiel/Transportmiddelenfabrieken	1.903	1.828	1.759	1.662	1.630	-273	14,3%
Vervaardiging niet-metaalhoudend (-glas)	1.483	1.490	1.536	1.532	1.555	72	4,9%
Papier- en papierwarenindustrie	1.423	1.371	1.474	1.472	1.541	118	8,3%
Grafische nijverheid en uitgeverijen	1.632	1.552	1.582	1.530	1.489	-143	-8,8%
Houtindustrie/Houten meubelen	1.266	1.205	1.232	1.260	1.322	56	4,4%
Winning niet-metaal/energetische stoffen	1.362	1.296	1.287	1.282	1.285	-77	-5,7%
Kledingnijverheid	704	662	759	747	837	133	18,9%
Tabaksnijverheid	339	377	389	369	349	10	2,9%
Diamantbedrijf	221	231	241	274	278	57	25,8%
Ledernijverheid	104	96	91	79	72	-32	30,8%
Overige be- en verwerkende industrie	75	67	64	63	65	-10	13,3%
Schoennijverheid	54	71	68	67	62	8	14,8%
Rubberindustrie	15	13	12	17	17	2	13,3%
Plasticverwerkende industrie	16	17	15	13	12	-4	25,0%
Fijnmechanische en optische industrie	24	8	6	7	7	-17	70,8%
Totaal industrie	70.114	68.867	69.376	68.666	68.341	-1.773	-2,5%

En zo is het toch weer een BuG van juist geen 10 blz geworden, dus om te klasseren of als spam te dumpen.

Jan Hertogen, socioloog