BuG 576- Bericht uit het Gewisse - 6 juni 2025

BuG 576 on-line     Print  Tablet  Smartphone (8 p)

Struikeldrempel aan de gevangenis in Bochum
Seuil d’achoppement à la prison de Bochum
Stolperschwelle am Gefängnis in Bochum

"154 Belgische NN-gevangenen in Bochum
voor ze terechtgesteld werden in Duitsland"

Toespraak in het Nederlands
Discours en français
Rede auf Deutsch


Bronnen, sources, Quellen

Lijst gemeenten, liste communes, Liste Gemeinden
Persmededeling, Communiqué de presse, Presse Mitteilung


Struikeldrempel, Deuil d'achoppement, Stolperschwelle: "Krümmede 1933 – 1945. Mehr als 2000 politisch verfolgte Menschen, inhaftiert Angehörige des Widerstandes aus Frankreich, Belgien und anderen besetzten Ländern Westeuropas, Mitglieder verbotener Parteien – Christliche Regimegegner – Homosexuelle – Zeugen Jehovas, Viele versterben an den Haftbedingungen oder werden in Hinrichtungsstätten der NS-Justiz getötet.


Op vraag van de organisatie sprak Jan Hertogen, aangekondigd als socioloog en activist, aan de gevangenis van Bochum meer dan 100 aanwezigen toe over de 154 Belgische NN-gevangenen voor wie Bochum het voorgeborchte was van hun dood door onthoofding in een van de 7  executiecentra in Duitsland. Noch in Duitsland, noch in België werd daar aandacht aan gegeven. Aan de ministers Van Binnenlandse zaken van Duitsland en van Buitenlandse zaken van België werden budgetten gevraagd voor onderzoek naar de Nacht-und Nebelgevangenen en hun lot.


Alfons Zimmer is sinds tien jaar actief voor de erkenning van de duizenden gevangenen in NS-tijd in Bochum waar hij gevangenisaalmoezenier was.  Hij heeft nu al 120 'plakkaten' met foto en korte levensbeschrijving oa van tientallen Belgen. Aan de burgemeester van Bochum werd een budget van 30.000€ gevraagd om in elk van de gemeenten waarvan één van 154 Belgen afkomstig was een Struikelsteen te plaatsen.


De Bochum-gevangene Gustave Martens maakte een afbeelding van z'n gestorven mede-gevangene, hij kwam later zelf om het leven in een kamp in WO2. De afbeelding komt uit het Guldenboek van het verzet. Aan de burgemeesters van de Belgische gemeenten wordt tevens gevraagd een bezoek te organiseren aan de Struikeldrempel aan de gevangenis van Bochum, om zo eer te betuigen aan een inwoner die geboren is in de gemeente of er woonde op het ogenblik dat hij wegens verzetsactiviteiten werd opgepakt.

Toespraak in het Nederlands - Boven

Bochum, 5 juni 2025

Geachte aanwezigen,

Ik wil u de brief voorlezen die morgen, vrijdag 6 juni, verstuurd zal worden:

·        Aan Alexander Dobrindt, Bondminister van Binnenlandse Zaken van Duitsland; Maxime Prévot, minister van Buitenlandse Zaken van België; Thomas Eiskirch, burgemeester van Bochum;

·        Aan alle Belgische burgemeesters in wiens gemeente een Nacht-und-Nebel-gevangene uit Bochum werd opgesloten;

·        Aan de familieleden en nabestaanden van de 154 Belgen die in Bochum gevangen zaten, het voorportaal van hun onthoofding.

Deze toespraak van 5 juni herinnert aan het lot van de 154 Belgische Nacht-und-Nebel-gevangenen die in Bochum gevangen zaten en later werden geëxecuteerd. Ze benadrukt het belang van herdenken en herinneren van deze slachtoffers van het nationaalsocialisme.

32 werden geëxecuteerd in Brandenburg, 37 in Keulen, 52 in Dortmund, 27 in Wolfenbüttel en 5 op andere plaatsen. 99 van hen waren tussen de 20 en 40 jaar oud, 11 jonger dan 20 en 28 ouder dan 40. Uit de kleine gemeente Lichtervelde in België werden tien burgers opgesloten in Bochum voordat ze in Wolfenbüttel werden onthoofd. Tien gevangenen kwamen uit Tielt en werden geëxecuteerd in Dortmund. De leerlingen kunnen ook hun lijdensweg en hun laatste woorden onderzoeken, zoals in de film “Mit Liebe, eure Hilde”.

Ik ben een van de gelukkigen die Alfons Zimmer bij een plakkaatactie in Papenburg heb ontmoet. Op verzoek van mevrouw Dr. Wölk kon ik destijds een inleiding geven over de Nacht-und-Nebel-gevangenen in Duitsland, ter gelegenheid van de plakkaatuitstalling van Alfons Zimmer in Bochum. Samen met de PowerPoint-presentatie van mijn toespraak is de volledige tentoonstelling nog steeds toegankelijk via de Krümmede-website, waar ook de brochure van Alfons Zimmer en de toespraken van vandaag, 5 juni, zijn toegevoegd.

Zoals alle NN-gevangenen werden de Belgen door een Duitse rechtbank ter dood veroordeeld. Alleen opgepakte verzetsstrijders in België die niet binnen een week door de krijgsraad ter dood veroordeeld en meteen geëxecuteerd konden worden, werden naar een Duitse gevangenis overgebracht om daar veroordeeld te worden – meerdere door Roland Freisler, president van het Volksgerichtshof, die ook de leden van de Witte Roos ter dood veroordeelde. Dit was op basis van het zogenaamde Keitel- of NN-decreet, dat volledige geheimhouding garandeerde om het verzet af te schrikken.

Zo ondergingen 256 Belgen – waarvan er 154 of 60 procent in Bochum gevangen zaten – naast 950 anderen in België zelf, binnen een week hetzelfde lot. Noch in België, noch in Duitsland krijgen deze geëxecuteerden enige aandacht. Ook is er nog nooit onderzoek gedaan naar de NN-gevangenen. Daar zouden overheden best eens initiatieven kunnen nemen en geld vrijmaken, zowel n België als Duitsland.

Wij hebben de aanwezige leerlingen het boek overhandigd dat het lot beschrijft van alle in Duitsland geëxecuteerde NN-gevangenen, in het Frans, evenals het samenvattende artikel van de auteurs Jonca & Konieczy in het Duits. Deze zijn gebaseerd op het ‘moordregister’ in het Bundesarchiv in Berlijn-Lichterfelde, dat ook door u kan worden geraadpleegd. Het bevat de originele kaarten van alle executies die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Duitsland plaatsvonden en die wij hebben gefotografeerd.

Met deze struikelsteen wordt de onuitgesproken en verdwenen pijn van deze gevangenen tot uitdrukking gebracht als een hartenkreet die uit de diepte van de aarde opstijgt. Het openen van de aarde symboliseert het vrijmaken van hun stemmen, zodat mensen kunnen struikelen over het ongemakkelijke idee van collectieve schuld aan oorlog en vernietiging, in het verleden en in het heden. Elke van de meer dan tienduizend struikelstenen is een kreet om oorlog te beëindigen en onmiddellijk een staakt-het-vuren en vrede tot stand te brengen, zodat er geen oorlog meer komt die het messing op de struikelstenen doet smelten.

Wij nodigen u allen uit om Bochum te bezoeken – 250 km van Brussel, 500 km van Berlijn – om de inwoners van uw gemeenten eer te betonen bij de struikelsteen bij de gevangenis van Bochum waar alle bezoekers en het personeel dagelijks langs moeten, en dit ook bekend te maken in de media. U kunt altijd contact opnemen met Alfons Zimmer en het burgerinitiatief dat deze plechtige plaatsing heeft georganiseerd, zodat zij iemand kunnen afvaardigen die ter plaatse uitleg kan geven.

De burgemeester van Bochum kan een budget vrijmaken om voor alle 154 geëxecuteerden die in Bochum gevangen zaten een struikelsteen te plaatsen in hun gemeente in België, en kan contact opnemen met zijn collega’s in België of deze kunnen hetzelfde doen tavt de burgemeester van Bochum.

Bij deze brief voegen wij ook een lijst van alle Belgen die als Nacht-und-Nebel-gevangene in Bochum gevangen zaten, op weg naar hun toen nog onbekende lot van onthoofding, en van alle andere Belgen die elders hetzelfde lot hebben ondergaan.

Hartelijk dank voor uw aandacht.

Met vriendelijke groet,
Jan Hertogen, socioloog
www.getuigen.be/kruemmede
+32 487 335 552

Voor een bezoek aan de Struikeldrempel in Bochum of het plaatsen van een struikelsteen in de gemeente van afkomst, zie de organisator uli.borchers@bo-alternativ.de

 

Discours en français - En haut

Bochum, le 5 juin 2025

Mesdames et Messieurs,

Je souhaite vous lire la lettre qui sera envoyée demain, vendredi 6 juin :

·        À Alexander Dobrindt, Ministre fédéral de l’Intérieur d’Allemagne ; Maxime Prévot, Ministre des Affaires étrangères de Belgique ; Thomas Eiskirch, Maire de Bochum ;

·        À tous les bourgmestres belges dont la commune a compté un déporté « Nuit et Brouillard » détenu à Bochum ;

·        Aux familles et aux proches des 154 Belges qui ont été emprisonnés à Bochum, l’antichambre de leur exécution par décapitation.

Ce discours du 5 juin rappelle le sort des 154 prisonniers belges « Nuit et Brouillard » qui ont été emprisonnés à Bochum avant d’être exécutés. Il souligne l’importance du souvenir et de la commémoration de ces victimes du national-socialisme.

32 ont été exécutés à Brandebourg, 37 à Cologne, 52 à Dortmund, 27 à Wolfenbüttel et 5 dans d’autres lieux. 99 d’entre eux avaient entre 20 et 40 ans, 11 moins de 20 ans et 28 plus de 40 ans. Dans la petite commune de Lichtervelde, en Belgique, dix citoyens ont été incarcérés à Bochum avant d’être décapités à Wolfenbüttel. Dix prisonniers provenaient de Tielt et ont été exécutés à Dortmund. Les élèves peuvent également retracer leur parcours de souffrance et leurs dernières paroles, comme dans le film « Mit Liebe, eure Hilde ».

J’ai eu la chance de rencontrer Alfons Zimmer lors d’une action d’affichage à Papenburg. À la demande de Madame Dr. Wölk, j’ai pu donner à l’époque une introduction sur les prisonniers « Nuit et Brouillard » en Allemagne, à l’occasion de l’exposition d’affiches d’Alfons Zimmer à Bochum. Avec la présentation PowerPoint de mon discours, l’exposition complète est toujours disponible sur le site Krümmede, où la brochure d’Alfons Zimmer et les discours d’aujourd’hui, 5 juin, ont également été ajoutés.

Comme tous les prisonniers NN, les Belges ont été condamnés à mort par un tribunal allemand. Seuls les résistants capturés en Belgique qui n’avaient pas pu être condamnés à mort et exécutés sur-le-champ par les tribunaux militaires dans la semaine suivant leur arrestation étaient transférés dans une prison allemande pour y être jugés – souvent par Roland Freisler, président du Volksgerichtshof, qui a également condamné les membres de la Rose blanche à mort. C’était le décret Keitel, ou décret NN, garantissant le secret absolu pour dissuader toute résistance.

Ainsi, 256 Belges – dont 154, soit 60 %, ont été emprisonnés à Bochum – ont subi le même sort en Allemagne, en plus des 950 exécutés en Belgique même. Ni en Belgique ni en Allemagne ces exécutés ne reçoivent l’attention qu’ils méritent. Il n’y a pas non plus eu de recherche sur les prisonniers NN. Les autorités devraient y réfléchir sérieusement.

Nous avons remis aux élèves présents le livre retraçant le parcours de tous les prisonniers NN exécutés en Allemagne, en français, ainsi qu’un article de synthèse des auteurs Jonca & Konieczy en allemand. Ceux-ci sont basés sur le « registre des meurtres » des archives fédérales de Berlin-Lichterfelde, que vous pouvez également consulter. Il contient les fiches originales de toutes les exécutions qui ont eu lieu en Allemagne pendant la Seconde Guerre mondiale et que nous avons également photographiées.

Les autorités devraient aussi s’y pencher, prendre des initiatives et dégager des moyens pour poursuivre la recherche, l’éducation et la mémoire – tant en Belgique qu’en Allemagne.

Avec cette pierre d’achoppement, la douleur inexprimée et oubliée de ces prisonniers est exprimée comme un cri du cœur s’échappant des profondeurs de la terre. L’ouverture de la terre symbolise la libération de leurs voix, afin que chacun trébuche sur l’idée inconfortable de la culpabilité collective dans les guerres et les destructions passées et présentes. Chacune des plus de dix mille pierres d’achoppement est un cri pour mettre fin à la guerre et instaurer immédiatement un cessez-le-feu et la paix, afin qu’aucune guerre ne survienne pour faire fondre le laiton des Stolpersteine.

Nous vous invitons tous à visiter Bochum – à 250 km de Bruxelles, à 500 km de Berlin – pour rendre hommage aux habitants de vos communes devant la pierre d’achoppement placée à la prison de Bochum, devant laquelle passent chaque jour tous les visiteurs et le personnel, et pour faire connaître cette démarche dans les médias. Vous pouvez à tout moment contacter Alfons Zimmer et le groupe citoyen qui a organisé cette pose solennelle, afin qu’ils puissent envoyer quelqu’un sur place pour fournir des explications.

Le maire de Bochum peut dégager un budget pour faire poser une pierre d’achoppement dans leur commune en Belgique pour chacun des 154 prisonniers exécutés qui étaient incarcérés à Bochum, et contacter ses homologues en Belgique, afin qu’ils puissent faire de même avec le maire de Bochum.

Nous joignons à cette lettre la liste de tous les Belges qui ont été prisonniers « Nuit et Brouillard » à Bochum, en route vers leur sort alors encore inconnu de décapitation, ainsi que celle de tous les autres Belges qui ont subi le même sort.

Je vous remercie de votre attention.

Avec mes salutations distinguées,
Jan Hertogen, sociologue
www.getuigen.be/kruemmede
+32 487 335 552

Pour toute information concernant une visite de la seuil de d'achoppement à Bochum ou l’installation d’un pierre d’achoppement dans votre commune d’origine, veuillez contacter l’organisateur Uli Borchers à l’adresse suivante uli.borchers@bo-alternativ.de.

Rede auf Deutsch - Oben

Bochum, 5. Juni 2025

Sehr geehrte Anwesende,

ich möchte Ihnen den Brief vorlesen, der morgen, am Freitag, dem 6. Juni, versendet wird:

  • An Alexander Dobrindt, Bundesminister des Innern Deutschlands; Maxime Prévot, Außenminister Belgiens; Thomas Eiskirch, Oberbürgermeister von Bochum;
  • An alle Belgischer Bürgermeister in derer Gemeinde ein Nacht- und Nebel Deportierte in Bochum Gefangene war;
  • An die Familienangehörigen und Hinterbliebenen der 154 Belgier die in Bochum inhaftiert waren, die Vorhölle zu ihrer Hinrichtung durch Enthauptung.

Diese Rede vom 5. Juni erinnert an das Schicksal der 154 belgischen Nacht-und-Nebel-Gefangenen, die in Bochum inhaftiert waren und später hingerichtet wurden. Sie betont die Bedeutung des Gedenkens und der Erinnerung an diese Opfer des Nationalsozialismus.

32 wurden in Brandenburg hingerichtet, 37 in Köln, 52 in Dortmund, 27 in Wolfenbüttel und 5 an anderen Orten. 99 von ihnen waren zwischen 20 und 40 Jahre alt, 11 jünger als 20 und 28 älter als 40 Jahre. Aus der kleinen Gemeinde Lichtervelde in Belgien wurden zehn Bürger in Bochum eingesperrt, bevor sie in Wolfenbüttel enthauptet wurden. Zehn Gefangene stammten aus Tielt und wurden in Dortmund hingerichtet. Die Schüler können auch ihrer Leidensweg und ihrer letzte Worte, wie im Film “In Lieve, eurer Hilde’ nach gehen.

Ich bin einer der Glücklichen, die Alfons Zimmer bei einer Plakataktion in Papenburg getroffen haben. Auf Anfrage von Frau Dr. Wölk konnte ich damals eine Einführung über die Nacht-und-Nebel-Gefangenen in Deutschland anlässlich der Plakatausstellung von Alfons Zimmer in Bochum geben. Zusammen mit der PowerPoint-Präsentation meiner Rede ist die vollständige Ausstellung weiterhin über die Krümmede-Website zugänglich, wo auch die Broschüre von Alfons Zimmer und die heutigen Reden vom 5. Juni hinzugefügt werden.

Wie alle NN-Gefangenen wurden die Belgier von einem deutschen Gericht zum Tode verurteilt. Nur aufgegriffene Widerstandskämpfer in Belgien, die nicht innerhalb einer Woche von den Kriegstribunalen zum Tode verurteilt und sofort hingerichtet werden konnten, wurden in ein deutsches Gefängnis transportiert, um dort verurteilt zu werden – mehrere durch Roland Freisler, Präsident des Volksgerichtshofs, der auch die Mitglieder der Weißen Rose zum Tode verurteilte. Dies war das sogenannte Keitel- oder NN-Dekret, das vollständige Geheimhaltung garantierte, um den Widerstand abzuschrecken.

So erlitten 256 Belgier – davon waren 154 oder 60 Prozent in Bochum inhaftiert – neben 950 in Belgien selbst, innerhalb einer Woche dasselbe Schicksal. Weder in Belgien noch in Deutschland wird diesen Hingerichteten Aufmerksamkeit geschenkt. Auch wurde bisher keine Forschung zu den NN-Gefangenen betrieben. Darüber sollten Sie als Behörden einmal stolpern.

Wir haben den anwesenden Schülern das Buch überreicht, das den Weg aller in Deutschland hingerichteten NN-Gefangenen beschreibt, auf Französisch, sowie den zusammenfassenden Artikel der Autoren Jonca & Konieczy auf Deutsch. Diese basieren auf dem „Mordregister“ im Bundesarchiv in Berlin-Lichterfelde, das auch von Ihnen eingesehen werden kann. Es enthält die Originalkarteikarten aller Hinrichtungen, die während des Zweiten Weltkriegs in Deutschland stattfanden und die wir ebenfalls fotografiert haben.

Darüber sollten Sie als Behörden ebenfalls einmal stolpern, Initiativen ergreifen und Mittel bereitstellen für weitere Forschung, Aufklärung und Gedenken – sowohl in Belgien als auch in Deutschland.

Mit dieser Stolperschwelle wird der unausgesprochene und verschwundene Schmerz dieser Gefangenen als ein Herzensschrei ausgedrückt, der aus den Tiefen der Erde entweicht. Das Öffnen der Erde symbolisiert das Freimachen ihrer Stimmen, um Menschen über die unbequeme Idee kollektiver Schuld an Krieg und Zerstörung in der Vergangenheit und Gegenwart stolpern zu lassen. Jeder der über zehntausend Stolpersteine ist ein Schrei, den Krieg zu beenden und einen sofortigen Waffenstillstand und Frieden herbeizuführen, und dass kein Krieg kommt, der das Messing auf den Stolpersteine zum schmelzen bringt

Wir laden Sie alle ein, Bochum zu besuchen – 250 km von Brüssel, 500 km von Berlin – um den Einwohnern Ihrer Gemeinden an der Stolperschwelle am Gefängnis von Bochum, an dem alle Besucher und das Personal täglich vorbeigehen müssen, Ehre zu erweisen und dies in den Medien bekannt zu machen. Sie können jederzeit Alfons Zimmer und die Bürgerinitiative, die diese feierliche Platzierung organisiert hat, kontaktieren, damit sie jemanden bereitstellen können, der vor Ort eine Erläuterung geben kann.

Der Oberbürgermeister von Bochum kann ein budget bereitstellen um für alle 154 Hingerichtete die in Bochum Gefangene waren, einen Stolperstein zu verlegen in ihrer Gemeinde in Belgien, und Kontakt zu seinen Kollegen in Belgien aufzunehmen, und diesen konnten das auch met die Oberbürgermeister von Bochum tun.

Wir fügen diesem Brief auch eine Liste aller Belgier bei, die in Bochum Nacht-und-Nebel-Gefangene waren, auf dem Weg zu ihrem damals noch unbekannten Schicksal der Enthauptung, sowie aller anderen Belgier, die dasselbe Schicksal erlitten haben.

Vielen Dank für Ihre Aufmerksamkeit.

Mit freundlichen Grüßen
Jan Hertogen, Soziologe
www.getuigen.be/kruemmede
+32 487 335 552

Für Informationen über einen Besuch der Stolperschwelle in Bochum oder das Verlegen eines „Stolpersteins“ in Ihrer Heimatgemeinde wenden Sie sich bitte an den Organisator Uli Borchers unter der folgenden E-Mail-Adresse uli.borchers@bo-alternativ.de

*
*   *

Bronnen, sources, Quellen

- Database Gie van den Berghe Getuigen: In 23 getuigenissen wordt Bochum vermeld, de cijfers verwijzen naar een fiche met korte info over het getuigenis. BOCHUM : 221, 273, 274, 289, 332, 467, 486, 601, 682, 733, 878, 932, 933, 985, 986, 1125, 1240, 1299, 1318, 1329, 1381, 1429, 1437. Bij de integratie van ht Somaceges in het Rijksarchief is de door haar beheerde databse met het repertorium van 1.561 getuigenissen door Gie van den Berghe in 1995 in vier jaar verzameld, zoek geraakt, zodar dat er een back-up werd aangemaakt. Het is dus behelpen met de fysieke kopie die wij in 2007 hebben aangemaakt en gepubliceerd en warvan de toegangen door Gie van den Berghe op zijn website www.serendib.be/boeken/getuigen.htm zijn gepubliceerd: Namen en Kampen
- Websites: www.getuigen.be;
www.herinneringmemoire.be
- Nuit et Broullard NN l'opération terroriste nazie 1941-1944, Jonca Karol- Konieczny Alfred, La Vérité. Langs de link kan men enkele uittreksels van het boek exploreren. De tabel, met linken hieronder, is volledig overgenomen gebaseerd op de info uit hun boek.
- Het artikel van Konieczny geeft een excellente samenvatting van de impact van het NN-beleid in de Westerse bezette landen.
- In de website
www.getuigen.be/kruemmede wordt de volledige tentoonstelling van 2018 van Alfons Zimmer in het Stadsarchief van Bochum weergegeven, met oa linken naar de powerpointpresentatie van de toespraak van Jan Hertogen over het NN-decreet en haar toepassing: NN-gefangenen in Deutschland

- Konieczny, Der NN-Befehl, 1993(13 p)
- Broschüre „Schicksalsort Gefängnis in der NS-Zeit, Krümmede´ in Bochum“ (Alfons Zimmer, 2018, 22p).

Gemeenten, Communes, Gemeinde 256 NN-geexecuteerden, executés, Hingerichtenden

Tabel met gemeenten van afkomst van de 256 NN-geexecuteerden waarvan 154 in Bochum gevangene waren, Tableau des communes d’origine des 256 NN exécutés, dont 154 ont été emprisonnés à Bochum, Tabelle mit den Herkunftsgemeinden der 256 NN-Hingerichteten, von denen 154 in Bochum inhaftiert waren.

Aalst, Affligem, Alveringem, Andenne, Anhée, Antwerpen, Ardooie, Assesse, Awans, Bassevelde, Bergen, Berlare,  Bernissart, Binche, Blankenberge, Brugge, Brussel, Charleroi, Chatelêt, Courcelles, Denderleeuw, Destelbergen, Diest, Dinant, Doornik, Elsene, Florenville
Frameries, Gent, Grimbergen, Hamme, Hamois, Hasselt, Hastière, Herzele, Hoegaarden, Hoei,Komen-Waasten, Kortrijk, La Louvière, Lebbeke, Ledegem, Leuven, Lichtervelde, Lochristi, Luik, Manage, Mechelen, Meulebeken, Montignys-le-Tilleul, Morlanwelz, Namen, Ninove, Oostende, Ottignies-Louvain-la-Neuve, Pittem, Rochefort, Roeselare, Seraing, Sint-Gillis, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-ten-Node, Sint-Pieters-Woluwe, Sterrebeek, Tenneville, Ternat, Tielt,Tienen, Torhout, Verviers, Villers-la-ville, Vilvoorde, Waver,Welkenraedt,Wenduine, Wingene, Zedelgem, Zemst

Persmededeling, Communiqué de presse, Presse Mitteilung

Struikeldrempel bij de JVA-gevangenis Bochum

Kunstenaaar Gunter Demnig legde voor de JVA Krümmede de vierde Bochumer Stolperschwelle. Deze herdenkt meer dan 2000 politieke, niet-criminele gevangenen in de strafgevangenis tussen 1933 en 1945. Leerlingen van vier scholen presenteerden portretten als voorbeeld. Velen behoorden tot verboden partijen. Alfons Zimmer, emeritus geestelijk verzorger, vertelt dat 121 Résistance-gevangenen uit Frankrijk, België en Nederland stierven aan ziektes in de Krümmede. Na gevangenschap in Bochum werden in Duitse executieplaatsen 154 Belgen geëxecuteerd, 52 daarvan in Dortmund, aldus de Belgische onderzoeker Jan Hertogen. Het Bochumer Bündnis gegen Rechts neemt het Stolperschwelle-peterschap op zich.

Stolperschwelle devant le centre pénitentiaire (JVA)

L’artiste Gunter Demnig a installé devant la JVA Krümmede le quatrième Stolperschwelle de Bochum. Il commémore plus de 2000 prisonniers politiques (non criminels) incarcérés dans la prison entre 1933 et 1945. Des élèves de quatre écoles ont présenté des portraits exemplaires. Beaucoup appartenaient à des partis interdits. Alfons Zimmer, aumônier à la retraite, explique que 121 prisonniers de la Résistance en provenance de France, de Belgique et des Pays-Bas sont morts de maladies à la Krümmede. Après leur détention à Bochum, 154 Belges ont été exécutés dans des lieux d’exécution du Reich, dont 52 à Dortmund, selon le chercheur belge Jan Hertogen. Le parrainage du Stolperschwelle est assuré par la Bündnis gegen Rechts de Bochum.

Stolperschwelle an JVA

Künstler Gunter Demnig verlegte vor der JVA Krümmede die vierte Bochumer Stolperschwelle. Sie erinnert an über 2000 politische, nicht-kriminelle Häftlinge im Strafgefängnis von 1933-1945. Schülerinnen und Schüler von vier Schulen stellen exemplarisch Portraits vor. Viele gehörten verbotenen Parteien an. Alfons Zimmer, Seelsorger i.R., berichtet, dass 121 Résistance-Gefangene aus Frankreich, Belgien, den Niederlanden an Krankheiten in der Krümmede verstarben. Nach Bochumer Haft wurden in Richtstätten des Reiches 154 Belgier exekutiert, 52 in Dortmund, sagt der belgische Forscher Jan Hertogen. Schwellenpatenschaft übernimmt das Bochumer Bündnis gegen Rechts.

*
*   *

Met vriendelijke groeten,

Jan Hertogen, socioloog
0487 335 552

Wie geen berichten meer wenst te ontvangen kan dit langs een Re melden met opgave "Uitschrijven". Ingeval van alias het originele emailadres doorgeven.